zondag 28 april 2013

Weeknieuws Israël april/mei 2013


Het weeknieuws Israël verschijnt iedere week. Elke dag zal het nieuws bijgewerkt worden, behalve zaterdag. Op zaterdag, de Sabbat, zal geen nieuwsbericht verschijnen.

Vrijdag 3 mei: Is een Messiaanse Jood een echte Jood?

Onlangs heeft een Jeruzalemse rechter eindelijk de 'Joodse terrorist' Jack Teitel veroordeeld wegens de moord op twee Palestijnse Arabieren en een poging tot moord op twee Israëli's, waaronder de Messiaans-Joodse jongeman Amir Ortiz. Het gerechtshof verwierp het argument dat Teitel geestesziek zou zijn. Een van de aspecten van de zaak, die er voor de Messiaanse gemeenschap uitsprong, was dat aan Amir Ortiz niet dezelfde schadevergoeding werd toegekend die gewoonlijk wordt betaald aan slachtoffers van terrorisme. Het Israëlische ministerie van Defensie stemt in met schadevergoeding aan Arabieren die door Joden zijn aangevallen, of aan Joden die zijn aangevallen door Arabieren, omdat het slachtoffers van terreur zijn. Maar geweld aan Jood tegen een andere Jood is geclassificeerd als misdaad, niet als terrorisme, en komt dus niet in aanmerking voor dergelijke schadevergoeding.

Maar wacht even, geweld van Jood tegen Jood? Maar de Staat verwerpt toch officieel het idee dat Messiaanse gelovigen in Yeshua nog steeds Joods zijn? Dat is een vraag die veel Israëlische gelovigen stellen naar aanleiding van de uitspraak. De Staat Israël heeft in veel gevallen geweigerd Messiaanse gelovigen te erkennen als Joden als het ging om de 'Recht op Terugkeer', het recht om te immigreren naar de Joodse Staat. Ami's moeder, Leah Ortiz, vertelde aan Israel Today dat de situatie gewoon absurd is. "Als het goed komt, zijn wij Joden, als het niet goed uitkomt, zijn we het niet,"merkte Leah op. De familie Ortiz is blij dat Israël hen eindelijk als Joden erkent, maar dat verandert niets aan het feit dat de aanval op Ami een misdrijf uit haat was, niet minder ernstig dan Teitel's moord op twee Palestijnse Arabieren. "We zijn samen met onze advocaat een campagne begonnen om de status van Ami te veranderen bij het ministerie van Defensie dat er verantwoordelijk voor is te verklaren dat deze aanval een terreuraanslag is,"zei Leah. En ze legde uit dat Ami een zeer langdurige en kostbare behandeling moet ondergaan.

De familie Ortiz heeft alle betrokkenen gevraagd de Israëlische minister van Defensie te mailen en hem te vragen de classificatie van de aanval op Ami te veranderen. De televisieploeg van Israel Heute, een zusterorganisatie van Israel Today, bezocht in 2011 Ami Ortiz thuis. Voor de camera haalt hij herinneringen op van de verschrikkelijke bomaanslag in 2008, vertelt over zijn verwondingen, de reacties van zijn familie en over de troots en bemoediging die hij vanuit de hele wereld heeft ontvangen. Bovendien vertelt de fanatieke basketspeler over zijn toekomstplannen.


Bron: Israel Today Headlines 03-05-2013

Vrijdag 3 mei: Aantal ultraorthodoxen in militaire dienst neemt toe

'Utraorthodoxe Joden integreren in de Israëlische samenleving is geen fantasie meer, maar een nationaal doel', waarvoor de nieuwe Israëlische minister van Economie en Handel zich inzet. Het overgrote deel van de ultraorthodoxen vervult geen militaire dienst De nieuwe regering heeft zich tot doel gesteld dit te veranderen. Daarvoor dienen speciale programma's die ultraorthodoxe Joden beter voorbereiden op het leven in militaire dienst, omdat velen van hen weliswaar grote kennis van de Tora hebben, maar te kort schieten in algemene vorming. Een onderzoek van het ministerie van Economie en Handel bevestigt dat gemiddeld 70% van de ultraorthodoxen die dienst hebben gedaan in het leger, aansluiten de arbeidsmarkt betreden. Velen kunnen na de militaire dienst niet meer naar hun oude omgeving terugkeren, omdat ze door hun gemeenten als 'verraders' worden gebrandmerkt.



Het Shachar integratieprogramma werd ontwikkeld door de afdeling Personeelszaken van het Israëlische leger en in 2007 gestart. Het stelt ultraorthodoxe mannen tussen 22 en 28 jaar in staat om anderhalf jaar te dienen en in die tijd ervaring op te doen op verschillende technologische gebieden. Momenteel nemen er volgens de statistieken 1300 ultraorthodoxe mannen aan deel, en meer dan duizend hebben met succes het programma afgerond. De statistieken laten ook zien dat 72% van hen tevreden was met de militaire dienst en 60% van hen hadden echter niet het gevoel dat ze hun volledige mogelijkheden hebben kunnen ontplooien. De regering wil het project nu duidelijk uitbreiden en er (omgerekend) bijna 15 miljoen euro voor beschikbaar stellen. Bron: Israel Today Headlines 03-05-2013

Vrijdag 3 mei: Palestijnse familie:"Moord was plicht van onze zoon"

De familie van de 21-jarige Palestijn Salam al-Zaghal die disndag de 31-jarige Joodse vader Evyatar Borovsky heeft doodgestoken, heeft de moord verdedigd. Tegenover journalisten verklaarde de vader Ali al-Zaghal:"Wat hij heeft gedaan, is de plicht van alle Palestijnen die lijden onder de agressie van het leger en de kolonisten." Borovsky, een kolonist uit Jitzhar en vader van vijf kinderen, was bij een bushalte van achteren neergestoken. De dader werd gewond bij een vuurgevecht met de politie en is inhet ziekenhuis. Meer dan duizend mensen hebben deelgenomen aan de begrafenis van de kolonist. Borovsky was sinds 2011 de eerste Jood die  in Judea en Samaria werd gedood. Dit jaar werden tot nu toe negen Palestijnen gedood door Israëlische soldaten, de meesten bij gewelddadige rellen.

De Israëlische veiligheidsdiensten onderzoeken momenteel of Salam al-Zaghal met de aanval op een Jood ook de naam wilde zuiveren van zijn familie, die in armoedige omstandigheden leeft. Een van zijn broers zou heimelijk informatie hebben doorgegeven aan de Israëli's, wat de familie echter ontkent. Bron: Israel Today Headlines 03-05-2013

Donderdag 2 mei: Persvrijheid Palestijnse journalisten beknot door PA

Al jaren wordt Israël beticht van het schenden van mensenrechten. De beschuldigingen zijn vaak onjuist en ongegrond. Jarenlang wordt de door de PA massale schending van Palestijnse mensenrechten genegeerd. Deze keer heeft het linkse NOS-journaal bericht dat de persvrijheid van Palestijnse journalisten zwaar onder druk staat. De Palestijnse Autoriteit van dictator Mahmoud Abbas heeft de persvrijheid verder aan banden gelegd. Sinds vorig jaar zijn in de Palestijnse gebieden op de Westelijke Jordaanoever achtien journalisten verhoord of vastgezet. Dat meldt de internationale commissie voor mensenrechten in Ramallah. Bekijk de NOS-video maar...


Wordt het niet hoog tijd om de waarheid onder eigen ogen te zien dat de Palestijnse Autoriteit niet bepaald democratisch is zoals men in het Westen denkt!?

Donderdag 2 mei: Zelfmoordaanslagen mogen, menen veel Palestijnen

Vier van de tien moslims in de Palestijnse gebieden vinden zelfmoordaanslagen tegen burgers ter verdediging van de islam gerechtvaardigd. Deze schokkende uitkomst van een van de resultaten van een onderzoek van het Pew Research Center's Forum on Religion & Public Life in Washington dat onlangs is gepubliceerd. Wereldwijd werden 38.000 moslims in 39 landen met een grote moslimbevolking ondervraagd in 80 talen. Er werden bijna duizend volwassen Palestijnen ondervraagd. De acceptatie van zelfmoordaanslagen was met 40% het hoogst in de Palestijnse gebieden, gevolgd door Afghanistan (39%) en Egypte (29%). Uit het onderzoek bleek ook dat 89% van de Palestijnse moslims de islamitische sharia als officiële wet willen hebben. 87% meent dat een vrouw altijd haar man moet gehoorzamen. Slechts 18% van de ondervraagde Palestijnen gaf aan iets te weten over het christelijke geloof en de religieuze gewoonten van christenen. 81% zei dat de Westerse consumptiecultuur strijdig is met de morele normen in hun land. Bron: Israel Today Headlines 02-05-2013

Donderdag 2 mei: Fatah prijst moordenaar; geweldsexplosie dreigt

Fatah, de partij van Mahmoud Abbas die de Palestijnse gebieden bestuurt, heeft de moord op een Joodse man geprezen die dinsdag werd gepleegd door een met een mes zwaaiende Palestijnse activist. Het slachtoffer, Evyatar Borovsky, was gehuwd en vader van vijf jonge kinderen. Zijn enige 'misdaad' was dat hij als Jood woonde in een gebied waarvan de wereld zegt dat er geen Joden mogen wonen: de Bijbelse heuvels van Samaria.


Borovsky was een geliefd persoon in zijn gemeenschap; zijn begrafenis werd bijgewoond door meer dan duizend mensen. Velen waren verbitterd, omdat de regering niets doet om de kolonisten te beschermen tegen aanvallen.

Eén van de zonen neemt afscheid van zijn dode vader

Facebook-pagina van Fatah
De Palestijnse media bejubelen de moordenaar, de 24 jarige Salam al-Zaghal, afkomstig uit een dorp in de buurt van Tulkarem en een half jaar geleden vrijgelaten na drie of vier jaar gevangenisstraf, omdat hij stenen naar Israëliës had gegooid. Fatah's officiële Facebook-pagina plaatste een foto van de 'held' al-Zaghal naast een foto van zijn verachte slachtoffer, een kolonist. De internationale gemeenschap beschouwt Abbas en Fatah als gematigde krachten in de regio. Maar vraag u eens af: zou de wereld op dezelfde manier de Israëlische regeringspartij Likoed 'gematigd' noemen, wanneer die een Jood die een ongewapende Arabier vermoordt, openlijk zou prijzen? De dood van Borovsky heeft een uitbarsting van woede veroorzaakt onder de Joden in Samaria. Demonstraties en rellen waren woensdag doorgegaan, waarbij auto's en huizen werden bekogeld en velden in brand gestoken. Bij een incident is een groep Joden een Palestijnse stad binnengegaan en kwam er in botsing met Arabische stenengooiers, totdat het Israëlische leger kwam en het geweld onderdrukte. De politie heeft tien relschoppers gearresteerd. Bron: Israel Today Headlines 01-05-2013

Woensdag 1 mei: Doden Palestijn is duidelijk signaal voor terroristen

Met het gericht doden van een 24-jarige Palestijnse strijder die verantwoordelijk zou zijn voor de raketaanvallen op de Israëlische badplaats Eliat, heeft de IDF zijn kracht en vastberadenheid getoond en een duidelijk signaal afgegeven aan terreurgroepen in het gebied, benadrukten de Israëlische media. De gedode man zou een centrale rol hebben gespeeld bij het aanschaffen en afschieten van raketten vanuit de Gazastrook, meldde het leger. Hij was in het noorden van de Gazastrook onderweg op zijn motorfiets, toen hij werd beschoten vanuit een Israëlische vliegtuig. Het was de eerste dodelijke luchtaanval sinds Israël eind november met Egyptische bemiddeling een wapenstilstand sloot met de radicaal-islamitische Hamas. Daarna bleef het drie maanden rustig, totdat de islamisten twee maanden geleden de raketbeschietingen hervatten. 

De luchtaanval liet zien dat Israël de voortdurende raketbeschietingen niet tolereert, benadrukten de commentatoren in de Israëlische kranten. Bovendien moet aan de terreurorganisaties duidelijk worden gemaakt dat de Israëlische geheime dienst hun leiders in het oog houdt. Het Israëlische leger laat zijn spierballen zien in het noorden, waar de spanningen toenemen met Hezbollah dat zuidelijk Libanon domineert. Hier houden de strijdkrachten een grote oefening, waaraan meer dan 2000 reservisten deelnemen. Ook dit signaal is duidelijk: anders dan in de Tweede Libanonoorlog zal Israël dit maal niet terughoudend handelen bij aanvallen, maar met een massale inzet van troepen optreden tegen Hezbollah. Bron: Israel Today Headlines 01-05-2013

Woensdag 1 mei: Paus Franciscus belooft Israël spoedig te bezoeken

De Israëlische president Shimon Peres is dinsdag ontvangen in het Vaticaan door paus Franciscus, die hem beloofde spoedig Israël te bezoeken. Hun gesprek ging over de spanningen in het Midden-Oosten, de vooruitzichten op vrede en de dreiging van een wereldwijd antisemitisme. Paus Franciscus benadrukte dat antisemitisme in strijd met de ware geest van het christendom is. Als paus zou hij geen uitingen van antisemitisme dulden. Aan het eind van de privé-audiëntie van een half uur heeft Shimon Peres het hoofd van de Rooms-Katholieke Kerk uitgenodigd voor een bezoek aan het Heilige Land. Israëli's uit diverse landen van herkomst en met diverse religies zullen de paus enthousiast ontvangen, kondigde Peres aan.


Shimon Peres in gesprek met paus Franciscus
Paus Franciscus zei meteen ja. Hij zal 'zo spoedig mogelijk' naar Israël komen, verklaarde de uit Argentinië afkomstige kerkvorst. Het is denkbaar dat de reis volgend jaar plaatsvindt, ter herinnering aan het historische bezoek van paus Paulus VI (1963-1978) aan het Heilige Land, 50 jaar geleden. Volgens berichten in de media heeft de huidige paus eenmaal eerder Israël bezocht, veertig jaar geleden. Indertijd kwam Jorge Mario Bergoglio als jonge Jezuïet in oktober 1973 direct na zijn aankomst in Jeruzalem in de Yom Kippoer-oorlog terecht. Bron: Israel Today Headlines 01-05-2013

Woensdag 1 mei: Video van de dag: Robot goede hulp voor soldaten

Israël is een van de leidende naties bij het ontwikkelen van high-tech producten voor het leger, zoals u in deze video kunt zien. 'Viper' van Elbit Systems is een kleine robot die bijna elke hindernis kan overwinnen. Hij kan zelfs traplopen. Hij is uitgerust met een camera en kan stiekem foto's leveren van vijandelijke troepen of hen beluisteren met zijn microfoons. Bovendien wordt hij ingezet om verborgen explosieven te vinden, waarvoor hij is voorzien van detectoren voor springstoffen. Verder kan de slechts 46 cm grote robot, indien nodig, worden bewapend. Hij is met ongeveer 11 kg zo licht dat hij in de rugzak van een soldaat kan worden vervoerd.




Bron: Israel Today Headlines 01-05-2013

Dinsdag 30 april: In verband met de inhuldiging van koning Willem-Alexander worden geen nieuwsberichten gegeven.

Maandag 29 april: ''Israël bestookte depot Syrische chemische wapens"

Het Vrije Syrische Leger (FSA) heeft dit weekeinde gemeld dat Israëlische gevechtsvliegtuigen een depot voor chemische wapens in Damascus hebben gebombardeerd. De Israëlische regering weigerde commentaar. Rebellenstrijders en het Syrische leger streden naar verluid maandag nabij een ander depot voor chemische wapens in de buitenwijken van Damascus. Het resultaat van de gevechten is nog onbeslist. Israël en het Westen hebben het Syrische regime onder handen genomen, nadat er berichten waren dat het de afgelopen weken chemische wapens heeft gebruikt tegen de opstandige bevolking. Men maakt zich ook zorgen over het idee dat de Syrische voorraad chemische wapens, een van de grootste ter wereld, in de handen van de Syrische rebellen of zelfs Hezbollah zou kunnen vallen.

Veel van de groepen, waaruit de Syrische rebellenlegers bestaan, zijn verbonden met of een onderdeel van organisaties zoals al-Qaeda en de Moslim Broederschap. Israël zal er bijna allesn voor doen om te voorkomen dat dit soort groepen in het bezit komen van massavernietigingswapens. Het andere nachtmerrie-scenario is dat het belegerde Syrische regime zijn chemische wapens zal overdragen aan zijn Libanese bondgenoot Hezbollah die zich meer dan bereid heeft getoond om de dood te brengen in Israëlische centra van burgerbevolking. Het Israëlische leger is begonnen met trainingen in ziekenhuizen in noordelijk Israël om de lokale bevolking voor te bereiden op een mogelijke aanval met chemische wapens in de toekomst. Bron: Israel Today Headlines 29-04-2013

Maandag 29 april: Israëlische expert: Iran overschreed de 'rode lijn'

He voormalige hoofd van de Israëlische inlichtingendienst heeft vorige week gezegd dat Iran de 'rode lijn' heeft overschreden, die Israël eerder had aangegeven als het punt, waar voorbij het bijna onmogelijk zou zijn om te voorkomen dat de islamitische Republiek kernwapens verkrijgt. Majoor-generaal Amos Yadlin die nu het Instituut voor Nationale Veiligheidsstudies leidt, zei in een door Israel National News gepubliceerde toelichting dat Iran deze zomer 'een tijdsafstand van een of twee maanden tussen een beslissing en een bom zal bereiken.' Dit betekent dat zodra het Iraanse leiderschap besluit een atoombom te bouwen, het in staat zal zijn om dit in slechts twee maanden te doen. En dat is een veel te korte tijd voor Israël of de internationale gemeenschap om in actie te komen.


"Er is een doorbraak bereikt die het erg moeilijk zal maken om Iran tegen te houden, wanneer het besluit een bom te maken,"zei de generaal. Israël had eerder de internationale gemeenschap er tegen gewaarschuwd Iran toe te staan zo lang tijd te rekken dat het onmogelijk wordt om het testen van een kernwapen te voorkomen. De Amerikaanse minister van Defensie, Chuck Hagel, was vorige week in Jeruzalem om de Iraanse dreiging met de Israëlische premier Benjamin Netanyahu te bespreken. In tegenstelling tot hun eerdere standpunten hebben zowel minister Hagel als zijn baas, de Amerikaanse president Barack Obama, recent laten weten dat Washington het recht van Israël steunt om een preventieve aanval uit te voeren op de nucleaire faciliteiten van Iran, indien het een dergelijke actie noodzakelijk acht. Bron: Israel Today Headlines 29-04-2013

Commentaar blogger: Heel binnenkort beschikt Iran over een eigen atoombom. Dat Iran straks een kernmacht wordt, is niet de schuld van Israël, maar van de Verenigde Staten en de EU!! Hetzelfde hadden Engeland en Frankrijk zich schuldig gemaakt aan het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog omdat die beide landen de Duitse dictator Adolf Hitler meer speelruimte gaven. In plaats van tanden laten zien zochten de Britse premier Neville Chamberlain en zijn Franse collega compromissen met Hitler. Door het sluiten van een vredesovereenkomst waren Engeland en Frankrijk bereid TsjechoSlowakije op het altaar van (schijn-) vrede te offeren. Straks zullen de Verenigde Staten en de Europese Unie bereid zijn Israël op te offeren in ruil voor de 'wereldvrede', alleen maar om de Iraanse agressie in toom te houden. Tegen beter weten in koestert het Westen vandaag nog steeds valse illusie dat het met een dictatoriaal regime als de Iraanse best valt te onderhandelen. Maar de Bijbel maakt echter duidelijk dat er absoluut GÉÉN compromis gezocht mag worden met de duivel. Als u een compromis sluit met de duivel, dan hebt u in feite zich overgegeven aan het kwaad. Wie niet wil horen, moet zelf voelen! Gelukkig heeft Israël zijn eigen lot NIET gelegd in handen van zogenaamde vrienden die veel later gemene en lafhartige verraders blijken te zijn, zoals Engeland en Frankrijk TsjechoSlowakije hadden verraden.

Het verwondert ons niet dat antisemitische complotdenkers zo'n lef vandaan hebben gehaald door te beweren dat de Tweede Wereldoorlog de schuld van de zogenaamde 'zionisten' is! Over welke zionisten bedoelen ze nou eigenlijk? De Joden uiteraard! In de smerige, antisemitische leugen van de complotdenkers trappen we echter niet in. Laten we onze gezonde verstand gebruiken! Straks zullen de mensen geneigd zijn om de schuld van alle ellende in het Midden-Oosten aan Israël te geven, mocht Iran heel binnenkort over een eigen atoombom beschikken. Voor alle duidelijkheid: Dat Iran de volgende kernmacht wordt, ligt de schuld geheel bij het Westen!

Zondag 28 april: Een referendum voor elk vredesakkoord?

Yair Lapid en Naftali Bennett onderzoeken nu de mogelijkheid om een wet in te voeren waarin staat dat voor elk vredesakkoord met de Palestijnen een referendum moet worden gehouden eer het goedgekeurd zou worden door het Israëlische parlement, de Knesset. Lapid en Bennett bespraken de zaak al paar dagen geleden. Naftali Bennett probeert nu al een meerderheid voor een referendum te krijgen, maar zonder steun van Yair Lapid's partij Yesh Atid zal dat niet lukken. Al heeft Yair Lapid een mogelijkheid voor een referendum niet uitgesloten, maar dan zal hij eerst moeten overleggen met zijn partijgenoten, want sommige partijgenoten vrezen dat het referendum een poging is van rechts om het vredesproces te torpederen.

Yair Lapid (links) en Naftali Bennett (rechts)

Naftali Bennett zegt juist een referendum te willen om een tweespalt van de Israëlische samenleving te voorkomen. Een referendum zal er ook voor zorgen dat Naftali Bennett's partij, Het Joods Huis, in de regering blijft, in het geval dat de Israëlische premier Benjamin Netanyahu een akkoord zou sluiten met de Palestijnen. Bron: Nieuws-uitgelicht-infonu.nl/laatste nieuws Israël 28-04-2013

Zondag 28 april: Premier Netanyahu belooft een nieuwe serie bankbiljetten met nieuwe afbeeldingen

Op de nieuwe Israëlische bankbiljetten die zijn uitgegeven, staan opnieuw afbeeldingen van Ashkenazische Joden. Meteen werd er kritiek geuit op de nieuwe bankbiljetten. De Israëlische premier Benjamin Netanyahu belooft dat bij de volgende nieuwe serie bankbiljetten Sefardische Joden zullen worden afgebeeld. Als voorbeeld noemt hij rabbi Yehuda Halevy. Volgens Netanyahu was rabbi Yehuda Halevy een 'geweldig dichter'. "Hij is een van de grootste dichters van de Staat Israël,"zei Netanyahu. Tot nu toe staat alleen een Sefardische Jood op een bankbiljet afgebeeld. Op sommig bankbiljetten staat de Italiaanse Jood Moshe Montefiore (1784-1885).

Moshe Montefiore op een Israëlisch bankbiljet

Op de zojuist uitgegeven nieuwe bankbiljetten staan de dichters: Alterman, Rachel, Goldberg, Tchernichovsky. Dit zijn allemaal Ashkenazische Joden. De affaire toont opnieuw aan dat de kloof tussen Ashkenazische en Sefardische Joden nog steeds een actueel kwestie in de Israëlische politiek is. Bron: Nieuws-uitgelicht-infonu.nl/laatste nieuws Israël, Ynetnews 28-04-2013

Zondag 28 april: Doelen in Gaza bestookt na raketbeschietingen

Israëlische gevechtsvliegtuigen hebben zondagochtend twee raketinstallaties van terroristen in het zuiden van de Gazastrook gebombardeerd als reactie op raketbeschietingen de avond ervoor. Zaterdagavond laat, toen Israëlische gezinnen buitenshuis genoten van vreugdevuren ter gelegenheid van de niet-Bijbelse feestdag Lag Ba'omer, vuurden terroristen vanuit de Gazastrook enkele raketten op zuidelijk Israël. De bewoners moesten zich naar de schuilkelders haasten. Er zijn geen gewonden gemeld. Het aantal raketaanvallen vanuit Gaza is de laatste tijd weer toegenomen en Israëlische militaire functionarissen hebben beloofd dat ze niet zullen toestaan dat het weer wordt zoals voor operatie Pillar of Cloud (ook bekend als Pillar of Defense), in november vorig jaar, toen terroristen zuidelijk Israël vanuit Gaza bijna elke dag beschoten. Bron: Israel Today Headlines 28-04-2013

Om Sions wil zal ik niet zwijgen. God zegene u.

                                                                                                
                                                                                                      Paul Parker

Het auteursrecht van dit artikel ligt bij de blogger en de genoemde nieuwsbronnen. Zonder toestemming van blogger Paul zijn vermenigvuldiging, eigen gebruik en publicatie in een ander blog of website verboden.

Geen opmerkingen: