Is Benedictus' opvolger de laatste paus? Deel 3

Hoe gaat het verder met Benedictus?

We zijn uiteraard allemaal erg benieuwd hoe het verder gaat met de aftredende paus. Benedictus XVI heeft na zijn aftreden zijn eerste uren als emeritus paus besteed aan wandelen, pianospelen en televisie kijken. Dat heeft zijn persoonlijke secretaris medegedeeld. Nadat Benedictus op 28 februari donderdagavond om 20.00 uur zijn ring, ook wel bekend als de Vissersring (in het Latijn: Annulus Piscatoris) had afgedaan, heeft hij gedineerd en op televisie naar beelden van zijn aftreden gekeken. Daarna heeft hij volgens zijn secretaris "uitstekend" geslapen. De volgende dag bracht Benedictus zijn tijd vooral door met bidden, mediteren en wandelen. Ook maakte hij een uurtje vrij om de vele persoonlijke brieven en gelukwensen te lezen. (1)

De tuinen van Castel Gandolfo

Twee maanden verblijft emeritus paus Benedictus in het pauselijke verblijf Castel Gandolfo. Daarna keert hij terug naar het Vaticaan om tot zijn levenseinde in het klooster te verblijven. Iedereen kijkt nu uit naar de opvolger van Benedictus XVI. De verwachtingen wie de volgende paus wordt, zijn hoog gespannen. De pauselijke ring die door Benedictus werd gedragen, is vernietigd. Net als de titel pontifex maximus is de Vissersring een officieel onderdeel van de paus die als de opvolger van Petrus aan het hoofd staat van de Rooms-Katholieke Kerk. Deze zegelring is van goud, met het reliëf van een beeltenis van Petrus vissend op een boot en de Latijnse naam van de regerende paus in opgeheven letters eromheen.  

De gouden zegelring van Benedictus XVI

Tijdens de ceremonie van een pauselijke kroning of pauselijke inhuldiging wordt de gouden zegelring door de kardinaal-camerlengo om de vinger van de rechterhand van een nieuw verkozen paus geschoven. Als een paus overlijdt of aftreedt, wordt de ring op 'n ceremonieel wijze vernietigd door hem te verbrijzelen met een zilveren hamer, een oud gebruik dat oorspronkelijk bedoeld was om te voorkomen dat de ring tijdens sedevacante gebruikt zou worden om geantedateerde, vervalste documenten te verzegelen. (2) De vraag is of de pauselijke ring door apostel Petrus ook werd gedragen, zoals de traditie wil. Maar zo'n ring werd zeker nooit gedragen door Petrus. Niemand boog zich om zijn ring te kussen, zoals nu het geval is bij zijn zogenaamde 'opvolger.' Hij, een visser van eenvoudig komaf, had niet eens zo'n gouden ring, want in het Bijbelboek Handelingen lezen we immers wat Petrus letterlijk zei:"Zilver en goud heb ik niet.." (Handelingen 3:6) Ook stond hij niet toe dat de Romeinse centurio Cornelius voor hem boog en hem aanbad! (Handelingen 10:25-26) Vandaag buigen wereldleiders zoals Barack Obama zich wel om de zegelring van de paus te kussen, wat als een belediging aan het adres van de levende God opgevat kan worden. Wie Psalm 2:12 goed kent, weet dat de wereldleiders in plaats van de paus de Zoon beter moeten kussen, opdat Hij niet in toorn ontbrandt! 

Paar dagen na het aftreden van Benedictus XVI die nu niet meer paus is, heeft een pastoor van het Italiaanse dorp Castel Vittorio zijn gelovigen diep geschokt door tijdens de mis een foto van de afgetreden paus in het openbaar te verbranden. "Een herder laat zijn schapen niet in de steek,"zei de 67-jarige Andrea Maggi. Na de mis kreeg hij voor de ker ruzie met de katholieke gelovigen en vergeleek hij Benedictus met Francesco Schettino, de kapitein van het cruiseschip Costa Concordia die vorig jaar het rampschip verliet voordat de evacuatie van de passagiers was afgerond. Dorpelingen omschreven de pastoor als ultraorthodox en een beetje depressief, berichtten de Italiaanse media. (3)

De strijd om het pausschap begonnen

De strijd om het pausschap in het Vaticaan is zo goed als zeker begonnen. De kardinalen die naar Rome waren gekomen, bereidden het conclaaf voor. Ze kwamen bijeen om te bespreken hoe de Rooms-Katholieke Kerk ervoor staat en welk profiel de nieuwe paus moet hebben. Ook moeten ze een besluit nemen over wanneer het conclaaf begint. Bij aankomst maandagochtend in het Vaticaan werden de kardinalen opgewacht door de massaal toegestroomde pers. Televisieploegen uit de hele wereld verdrongen zich om de aankomst van de kardinalen vast te leggen. Opvallend is dat de kardinalen die ouder dan 80 jaar zijn en niet mee mogen doen aan de pausverkiezing, ook uitgenodigd waren voor het vooroverleg. (4) 

In het Vaticaan waren de kardinalen uit alle windstreken bijeengekomen om het conclaaf voor te bereiden dat een opvolger moet gaan kiezen voor emeritus paus Benedictus XVI. De datum, waarop het conclaaf moet beginnen, is nog niet vastgesteld. Op de bijeenkomst zal onder meer worden gesproken over cruciale kwesties, zoals kerkschandalen, waar paus Benedictus tijdens zijn pontificaat mee te maken kreeg. Wat er inhoudelijk besproken werd, is nog niet bekendgemaakt. Maar volgens Vaticaan-deskundigen liggen sommige gevoelige onderwerpen logisch voor de hand. Duidelijk is dat het Vaticaan nog niet eens hersteld is van de flinke aardverschuiving die werd veroorzaakt door Vatileaks, waarop de butler van Benedictus XVI vertrouwelijke documenten aan de Italiaanse pers had doorgespeeld. Drie kardinalen hadden het lek onderzocht en hun bevindingen in een rapport gezet. De Italiaanse kranten staan helemaal bol van nieuws over de inhoud van het rapport. Zelfs als deze berichten niet kloppen, zoals het Vaticaan beweert, dan is nog steeds duidelijk dat het in de kerkelijke top rommelt. Er is sprake van bureacratie en intriges zijn talrijk. Ook corruptie, nepotisme en vriendjespolitiek zijn aan de orde van de dag. (5)

Nu de voorbereiding van het conclaaf in volle gang is gebracht, zeggen de kardinalen die aan de pausverkiezing deelnemen, geleid te zijn door de Heilige Geest. Ze beginnen de verkiezing met een 'Heilige Mis ter ere van de Heilige Geest' en smeken de Heilige Geest hen een goede keuze te geven wie de volgende paus wordt. Dat de kardinalen naar eigen zeggen geleid door de Heilige Geest zijn, is slechts een schijn. De machtsstrijd is al fel ontbrand. De Amerikaanse journalist en Vaticaan-kenner, John Thavis, heeft al 25 jaar lang Vaticaan-ervaring en weet dat er binnen het Vaticaan machtsstrijd is uitgebroken. Zijn boek "De Vaticaandagboeken, een onthullend verhaal over de machtsstrijd binnen de Katholieke Kerk" is onlangs verschenen. Hij gelooft niet dat het aftreden van de paus te maken heeft met de kerkschandalen. "Als het rapport echt ernstig was, zou Benedictus niet meteen ontslag hebben genomen, hij zou eerst nog maatregelen hebben genomen." (6) Volgens John Thavis zijn er meer dan alle verhalen over intriges en machtsspelletjes. "Het Vaticaan is een plaats waar vergissingen en misverstanden dagelijkse kost zijn. Maar natuurlijk zijn er binnen de curie ook mensen die elkaar flink tegenwerken. En het lekt er langs alle kanten. Deze paus is flink in de steek gelaten door zijn naaste medewerkers. Maar ik denk dat hij, diep in zijn gedachten, ook ontgoochelt in zichzelf. Hij beseft dat hij soms te zwak is geweest." (6) Inderdaad is Benedictus XVI door zijn ouderdom en zwakke gezondheid niet in staat geweest om in te grijpen. Zijn pontificaat werd reeds een lange tijd overschaduwd door grote schandalen die het prestige van de Rooms-Katholieke Kerk ondermijnen. Volgens Stijn Fens, ook een ervaren Vaticanist, zijn onder Benedictus onbekwaamheid en intrige hand in hand gegaan. "Nu de zetel vacant is, voel je bij de kardinalen een zekere vrijheid om afstand te nemen van Benedictus. Officieel steken ze allemaal de loftrompet, maar tegelijk zeggen ze ook: het is nu wel de hoogste tijd dat we een paus kiezen die dynamisch is en goed kan organiseren. Want we moeten dringend orde op zaken stellen in de curie. Als kritiek op Benedictus kan dat tellen." (6) Misschien een geruisloos en verkapte staatsgreep, zonder dat iemand het merkt.

Het bekendste is Vatileaks, waarbij duizenden geheime documenten werden gelekt. De officiële lezing luidt dat de butler van de paus, Paolo Gabriele, de dader was. Maar het onofficiële verhaal is dat butler Gabriele slechts een marionet was, en dat de werkelijke opdrachtgevers veel hoger in de Vaticaanse hiërarchie zaten. Het doelwit van Vatileaks was duidelijk: kardinaal Tarcisio Bertone, de onbekwaamste staatssecretaris, moest onschadelijk gemaakt worden. (6) Of het onofficiële verhaal klopt, is moeilijk te verifiëren. Toch zal het rapport zeker ter sprake komen tijdens het preconclaaf. Niemand twijfelt aan het bestaan van homoseksuele netwerken. Volgens de Belgische krant De Standaard is het Vaticaan misschien zelfs de meest homoseksuele plek op aarde. Volgens een Amerikaanse psychiater is 30 á 40% van de Amerikaanse Rooms-Katholieke priesters homoseksueel. De helft daarvan zou seks met een of meerdere partners hebben. "Maar het maakt je chanteerbaar,"zei Kurt Martens, kerkjurist aan The Catholic University of America. "En als de homonetwerken effectief bestaan, is er nog een probleem. Mensen worden benoemd om hun seksuele voorkeur. Er worden beloningen uitgedeeld voor seksuele gunsten. Dat maakt dat niet de beste mensen benoemd worden." (6) Het lijkt meer op pornocratie. Pornocratie is een staatsvorm waarin amoureuze relaties en eerzuchtige maîtresses een dominerende rol spelen, zoals het geval was in Frankrijk. Een sprekend voorbeeld was het Franse Directoire die na de val van Robespierre de macht greep. Deze Franse regering bestond uit heren die aan de hand van hun minaressen op zeer autoritaire wijze de macht uitoefenden. De minaressen werden ook uitgewisseld; Paul Barras, het machtigste lid van het Directoire, arrangeerde het huwelijk tussen de ambitieuze jonge generaal Napoleon Bonaparte en zijn eigen maîtresse Joséphine de Beauharnais. Het Directoire volgde de traditie van de Franse koningen die zeer geneigd waren om bij benoemingen en beslissingen de wil van hun minaressen te volgen. Wie een benoeming, een politiek besluit of een lucratief contract wilde regelen of beïnvloeden, zocht tijdens de heerschappij van deze dames de koninklijke maîtresse op, in de wetenschap dat deze de zaak, mogelijk op het koninklijke hoofdkussen, zou bedisselen. (7) In het Vaticaan zou het echter gaan om homoseksuele pornocraten. De Amerikaanse journalist John Thavis is echter sceptisch. "Toch blijf ik moeite hebben met het concept homolobby. Als ze inderdaad bestaan, hebben ze in elk geval niet veel bereikt,"zei hij.

Kardinaal Tarcisio Bertone

Wie van intriges houdt, kan het spel conclaaf meespelen

De Vaticanist Stijn Fens ziet het homoverhaal vooral als een laatste trap richting kardinaal Tarcisio Bertone. En daarmee zijn we weer beland bij de intriges in de aanloop van het conclaaf. Daarin speelt Bertone een belangrijke rol. Nu de paus is afgetreden, is hij als kardinaal-camerlengo een sleutelfiguur in de voorbereiding van het conclaaf. Waarschijnlijk beseft kardinaal Bertone dat zijn rijk bijna ten einde is gekomen. Maar hij zal er alles aan doen om een van zijn vertrouwelingen naar voren te schuiven als kandidaat-paus. Veel kiesgerechtigde kardinalen hebben hun benoeming aan hem te danken. De vraag is of zij elkaar kunnen vinden in een gezamenlijke kandidaat. "Veel zinnigs kan je daar niet over zeggen. De lijnen van bondgenootschap en vijandschap lopen kriskras door elkaar,"stelt journalist John Thavis. Volgens hem is het zeker dat 28 Italiaanse kardinalen niet als één blok achter Tarcisio Bertone  staan. Integendeel, sommige van zijn grootste vijanden zitten in het Italiaanse kamp. Zo heeft Bertone nooit de zegen gekregen van zijn voorganger, Angelo Sodano, en heeft hij machtsspelletjes op leven en dood uitgevochten met de voorzitter van de Italiaanse bisschoppenconferentie, Angelo Bagnasco die getipt wordt voor het pausschap. "De machtsspelletjes die de Italianen onderling uitvechten, liggen aan de basis van de schandalen. Ik betwijfel dus of een nieuwe Italiaanse paus een goede zaak is. Integendeel, de nieuwe paus moet het aantal Italiaanse kardinalen flink beperken, zeker in de curie,"zegt Thavis. (6) 

Dat intriges en machsspelletjes in het Vaticaan aan de orde van de dag zijn, is voor de historici niks nieuws onder de zon. De geschiedenisboeken zullen u vertellen dat de strijd om het pausschap bloedig uitgevochten werd. In 1378 begon het "grote schisma" voor de Rooms-Katholieke Kerk, dat vijftig jaar duurde. De Italiaanse kardinalen kozen Urbanus VI en de Franse kardinalen Clemens VII tot paus. De pausen deden elkaar elk jaar in de ban, totdat een concilie hen beiden afzette en een nieuwe paus koos. Vandaag strijden Italiaanse en Amerikaanse kardinalen erom wie de volgende paus zal worden. De invloedrijke Amerikaanse kardinalen hopen dat Timothy Dolan, de aartsbisschop van New York, de volgende paus zou worden. Volgens Stijn Fens groeit de invloed van de Amerikanen in de voorbereide gesprekken. Ze zijn met twaalf en de Amerikaanse kerk brengt veel geld in het laatje. Kurt Martens bevestigt de analyse van Stijn Fens en zei:"Dat klopt, maar net als de Italianen vormen de Amerikaanse kardinalen niet één blok." Volgens de Vaticaan-watchers moet nog blijken hoe de Amerikaanse invloed serieus zal worden genomen. De aandacht die de Italiaanse media schenken aan de oproep van de Amerikaanse katholieken aan kardinaal Mahony om niet naar het conclaaf te gaan, zou de Amerikaanse kansen echter verkleinen. (6) Ondertussen zijn Italiaanse bouwvakkers druk bezig om de Sixtijnse Kapel in het Vaticaan gereed te houden voor het conclaaf dat binnenkort zal beginnen. De vloeren worden bedekt en ook de ovens zijn al aangekomen. De ene wordt gebruikt om de stembriefjes te verbranden en met de andere wordt zwarte of witte rook gemaakt. 

Onlangs heeft een Argentijnse kardinaal van Italiaanse afkomst, Leonardo Sandri, ervoor gepleit dat vrouwen binnen de Rooms-Katholieke Kerk een veel grotere rol zouden gaan spelen. 

De vraag is of alle kardinalen zouden instemmen met het voorstel van kardinaal Sandri. Sandri heeft volgens Vaticaan-kenners een invloedrijke positie bij de pausverkiezing. Indien het voorstel dat de vrouwen een grote rol binnen de Katholieke Kerk mogen gaan spelen, aangenomen wordt, is wellicht het begin van het einde van de Rooms-Katholieke Kerk. Traditioneel zijn alle Roomse geestelijken mannelijk. We zijn erg benieuwd of kardinaal Sandri zijn plan gaat voorleggen aan de collega-kardinalen. Of de nieuwe paus ook instemt met Sandri's plan, kunnen we slechts gissen.
 
Nieuwe pauselijk gewaad klaargelegd

Ondertussen woedt de strijd om het pausschap, ligt de kleding voor de nieuwe paus al klaar... De beroemde Italiaanse kleermakersfamilie Gammarelli die al twee eeuwen lang pausen kleedt, heeft de soutane, het kalotje en de rode schoenen uitgestald in de etalage. Gammarelli heeft de kleding in drie maten klaar liggen. "We moeten de drie sets kleding voor het begin van het conclaaf leveren, omdat we natuurlijk niet binnen kunnen komen als het conclaaf eenmaal begonnen is,"aldus Lorenzo Gammarelli. (5)

Kledingzaak Gammarelli

De kleermakersfamilie Gammarelli levert al sinds 1798 kleding aan kardinalen en pausen. Paus Pius XII was een uitzondering: hij maakte liever gebruik van de kleermaker van zijn familie. "Het voelt voor mij altijd als de eerste keer,"zei kleermaakster Teresa Palombini. "Het is een apart gevoel en ik vraag me dan af wie deze kleren gaat dragen, wie zal de volgende zijn?" (5) Heeft ze ook ooit zich afgevraagd dat de opvolger van Benedictus wellicht de laatste paus zal zijn? Volgens de doorgaans goed over Vaticaanse zaken ingelichte Italiaanse krant Il Messaggero zijn er nu vier kandidaten voor het pausschap, 'papabili' naar voren geschoven: de Canadees Marc Ouellet, de Hongaar Péter Erdi, de Braziliaan Odilo Pedro Scherer en de Italiaan Angelo Scola. (5) Opvallend is dat de naam Peter Turkson niet meer genoemd wordt. Dinsdag 12 maart begint het conclaaf. De laatste voorbereidingen van het conclaaf waren al gereed. 

De kardinalen die aan het conclaaf deelnemen, zullen beslissen wie de volgende paus zal worden. Het belooft een spannende tijd.  

Voorspelde bisschop Malachias de laatste paus? 

Bisschop Malachias
(1094-1148)

Het aftreden van paus Benedictus XVI was zeer ongewoon in de geschiedenis van de Rooms-Katholieke Kerk. Voor het eerst sinds 600 jaar heeft een paus uit vrije wil afgetreden. De laatste was Gregorius XII in 1415. Het wachten is op witte rook in het Vaticaan wie de volgende paus zal worden. Er wordt volop gespeculeerd dat de opvolger van Benedictus weleens de ALLERLAATSTE paus zou kunnen zijn. Dat werd al ruim 900 jaar geleden voorspeld door Malachias, een Ierse aartsbisschop van Armagh. Aan Malachias werden 'vele wonderen geopenbaard en een toekomstvisioen van de identiteit van de 112 pausen die zouden volgen.' (8) Bisschop Malachias raakte zeer bekend door zijn 'profetie' van de 112 pausen. De profetie van de pausen is een lijst van Latijnse motto's, toegeschreven aan Malachias die een voorspelling geeft van toekomstige pausen, van 'Uit een kasteel aan de Tiber' (nr. I; paus Celestine II, 1143-1144) tot 'De glorie van de olijven' (nr. 111; Benedictus XVI, 2005-2013). Dat was zeker in de eerste honderden jaren verrassend herkenbaar. Maar later werd dat moeilijker en lijken de interpretaties vaak op creatieve inlegkunde, zoals bij laatste tien pausen. Wat Benedictus XVI betreft, was het nog lastiger. Want er zijn verschillende interpretaties, waarbij voornamelijk de nadruk ligt op het feit dat kardinaal Joseph Ratzinger de naam Benedictus aannam, wat verwijst naar Sint Benedictus van Nursia wiens symbool een olijftak was. Als andere uitleg wordt gegeven dat Benedictus XVI, voordat hij paus werd, kardinaal-bisschop was van Velletri-Segni, een plaats die in haar stadswapen drie olijfbomen heeft. (8)

Het stadswapen van Velletri-Segni

Na Benedictus XVI zou de opvolger de laatste paus zijn, die de naam Petrus Romanus draagt, aldus de voorspelling van Malachias. Met Petrus Romanus als pontifex maximus zou de stad Rome in verval raken en de Rooms-Katholieke Kerk verloren gaan, waarmee het Einde der Tijden zou worden ingeluid. De namen van 112 pausen zouden aan bisschop Malachias zijn 'geopenbaard' tijdens zijn bezoek aan paus Innocentius II in Rome. Hoewel de bisschop deze voorspelling schriftelijk vastlegde, werd de lijst nooit gepubliceerd tot aan het jaar 1559, toen de Benedictijnse historicus Arnold Wyon op de lijst stuitte en hem uitgaf in zijn boek "Lignum Vitae." De fout dat Wikipedia heeft gemaakt, is de vermelding van het jaar van de publicatie van de lijst. Volgens Wikipedia is het boek van Arnold Wyon in 1595 uitgegeven. Maar het boek werd NIET voor 't allereerst uitgegeven in 1595, doch rééds in het jaar 1559! (9) De vraag is waarom de profetie van bisschop Malachias niet in de Middeleeuwen bekend was gemaakt. In de Middeleeuwen bestond toen nog geen boekdrukwerk. Veel boeken waren handgeschreven door monniken die in de kloosters verbleven. Sinds de uitvinding van de boekdruk in 1448 door Gutenberg was het drukwerk in stroomversnelling gegaan. Daardoor was het mogelijk dat ook de profetie van bisschop Malachias in boekvorm gedrukt en uitgegeven werd. Maar dat is slechts een argument. Het Vaticaanse archief was enkele malen geplunderd. Sinds de plundering in 1527 was het een geruime tijd om documenten die in het archief thuishoren, terug te brengen. Het toeval wilde dat de profetie van bisschop Malachias in het Vaticaanse archief door de Benedictijnse geleerde Abbé Cucherat 'ontdekt' werd en de Benedictijnse historicus Arnold Wyon trad op als uitgever. Meteen werd toen de 'profetie' toegedicht aan bisschop Malachias. De profetie bevat cryptische motto's die in het Latijn waren geschreven, als geboorteplaats, afkomst (familie, land of streek), familienaam, kerkelijke functie (bisdom, kardinaalschap met titel), persoonlijk of ander wapenschild, combinatie van twee of meerdere aspecten. Of de bisschop Malachias de komst van de laatste paus heeft voorspeld, is maar de vraag. Zo ja, dan is er ook een andere vraag of de profetie van Sint Malachias van God afkomstig is. Beide vragen zullen in het volgende en laatste artikel beantwoord worden.

                                                                                                   Wordt vervolgd
          
                                                            Het artikel is bijgewerkt 

Om Sions wil zal ik niet zwijgen. God zegene u.

                                                                                                            Paul Parker


Het auteursrecht van dit artikel ligt bij de blogger. Zonder toestemming van blogger Paul zijn vermenigvuldiging, eigen gebruik en publicatie in een ander blog of website verboden. Bronnen en referenties:

(1) NOS: Piano en TV voor emeritus paus. 01-03-2013
(2) en.wikipedia.org/wiki/Ring of the Fisherman
(3) Kerknieuws: Italiaanse pastoor verbrandt foto paus. 04-03-2013
(4) NOS: Kardinalen bereiden conclaaf voor. 04-03-2013
(5) Volkskrant: Kardinalen bijeen om conclaaf voor te bereiden. 04-03-2013
(6) De Standaard.be:Vaticaan heeft nood aan een sheriff. 02-03-2013
(7) nl.wikipedia.org/wiki/Pornocratie
(8) Historiek: Nog maar één paus te gaan? 12-02-2013
(9) Home: Malachias: profetie de herder der volken.