Koopt Nederland Israëlisch aardgas?

De jaren van voorspoed en welvaart lijken voorbij...

Sinds de ontdekking van aardgas in 1959 heeft Nederland welvaart en economisch voorspoed gekend. De aardgasvondst was zo groot dat het een ware revolutie had teweeggebracht in het energieverbruik van Nederlanders. Op 29 mei 1959 werd bij Slochteren het eerste aardgas ontdekt. Op 22 juli werd het eerste aardgas gewonnen. Jaren later zag men hoe groot de vondst van belang kon zijn. Het aardgasveld van Slochteren bleek 2700 miljard kubieke meter te zijn. Aardgas verving het turf en steenkool en werd gezien als brandschoon en een veilig antwoord op de energievraag. In hoog tempo werden bijna alle Nederlandse huishoudens aangesloten op het nationale aardgasnetwerk. Tot de dag van vandaag heeft 98% van de Nederlandse huishoudens een aardgasaansluiting. Door de hoeveelheid aan Nederlands aardgas, het snel groeiende aardgasnetwerk en het beleid van de toenmalige regering groeide de welvaart in Nederland snel. Nederland behoorde tot de rijkste en welvarendste industrielanden van de wereld. De aardgasbaten zorgen voor een flinke inkomstenbron waar heel Nederland van profiteert. Ook verkoopt Nederland aardgas aan landen in Noord-West-Europa. Daarmee is Nederland de op 9 na grootste aardgasproducent van de wereld en de grootste van de Europese Unie. De verkoop en export van aardgas levert de Nederlandse schatkist veel op. Ook levert het Nederlandse aardgas veel economische voordelen zoals werkgelegenheid en investeringen op. Naast het grote Groningse gasveld zijn er nog meer dan 250 gasvelden in Nederland op land en in de Noordzee waaruit aardgas wordt gewonnen. (1)

Kaart van aardgas in Nederland

Kaart van aardgas in Nederland

De aardgasbaten vormen zeker een belangrijk en substantiële bron van inkomsten voor Nederland. Om ervoor te zorgen dat alle Nederlanders kunnen genieten van de rijkdom van de eigen delfstoffen, heeft de Nederlandse regering in de jaren zestig van de vorige eeuw een systeem bedacht dat het ervoor zou zorgen dat een groot deel van de opbrengsten van aardgaswinning in de staatskas belanden. Het principe van dit systeem, zoals vastgelegd in de Mijnbouwwet, is dat met een publiek-private samenwerking een balans tussen staatsinkomsten en marktwerking wordt gevonden. De staatsdeelneming EBN maakt het publieke gedeelte hiervan uit. EBN en gasmaatschappijen investeren dus samen in opsporing, winning en opslag van aardgas. EBN neemt een belang van 40% in de kosten en opbrengsten. Alle winst die EBN maakt met deze activiteiten, wordt afgedragen aan de Nederlandse Staat. Hiernaast wordt een groot deel van de aardgasbaten verkregen uit belastingen die EBN en de gasmaatschappijen betalen. (1)

Aardgasbaten Rijksinkomsten 1966-2012

In totaal heeft Nederland sinds de jaren zestig al meer dan € 250 miljard aan aardgasbaten opgeleverd! De hoogte van de jaarlijkse aardgasbaten hangt meestal af van de hoeveelheid gas dat dat jaar wordt gewonnen en de gemiddelde prijs die een kubieke meter aardgas dat jaar heeft. In 2012 bedroegen de inkomsten van de Nederlandse Staat uit aardgas € 14,5 miljard, dat was zo'n  € 850,- per hoofd van de bevolking. (1) Voor het jaar 2013 heeft de Rijksoverheid de aardgasbaten op € 12 miljard geraamd. Volgens gegevens van de overheid lag het percentage over de periode 2003-2013 jaarlijks tussen de 5 en 10% van de totale inkomsten van de Nederlandse Staat. (1) Maar...de aardgasbaten blijken afhankelijk van de hoeveelheid gewonnen aardgas en de aardgasprijs af. Ten eerste zijn tweederde van de aardgasvoorraden opgeslonken. Ten tweede zijn de aardgasbaten met name door de hogere aardgasprijs de laatste jaren zo hoog uitgevallen. Als opsporing en winning van gas uit kleine velden in Nederland teruglopen, zullen de aardgasbaten in de toekomst ondanks een hoge aardgasprijs versneld afnemen. (1) De gouden jaren lijken nu voorbij te gaan. Bovendien zorgt de aardgaswinning in de laatste jaren voor flinke problemen als bodemdaling, wat zorgt voor aardbevingen. 

Bodemdaling en aardbevingen

Als gevolg van de grootschalige winning van aardgas is de Nederlandse bodem drastisch gedaald, wat uiteraard leidt tot aardbevingen. Tot 1986 zijn er in het noorden van Nederland nog nooit aardbevingen waargenomen. Een aardbeving in Nederland was in de vorige eeuw ondenkbaar geweest.  De eerste beving in Nederland begon op Tweede Kerstdag 26 december 1986 in het Drentse Eleveld.  Meent van der Sluis, vroegere aardrijksundeleraar en PVDA-Statenlid en woonachtig in Assen, sloeg alarm en zei dat de beving veroorzaakt werd door gaswinning. Als klokkenluider trachtte hij zijn collega's in de fractie, de journalisten, de NAM en iedereen te overtuigen dat de gaswinning veel grotere risico's met zich meebracht dan bekend. Tevergeefs. Niemand nam de waarschuwingen van Meent van der Sluis serieus. De NAM die in feite een joint-venture van Shell en Exxon is, negeerde de waarschuwingen en ontkende dat de gaswinning aardbevingen kon veroorzaken. Geofysicus Gerhard Diephuis die vroeger bij de NAM werkte en tegenwoordig aan de TU in Delft doceert, kon zich goed herinneren. "Achteraf moet je zeggen dat Meent gelijk had,"vertelde Diephuis. "Maar hij schreeuwde zo hard en haalde alles erbij. Er was een keer een enorme knal in Friesland. Toen riep hij ook direct dat het door de gaswinning kwam. Maar die knal bleek later door een straaljager veroorzaakt te zijn." (2) Ook Dineke van As-Kleijwegt, oud-gedeputeerde (PVDA) voor Ruimtelijke Ordening en Milieu in Drenthe en oud-burgemeester van Assen, moest eerlijk toegeven dat ze het de afgelopen tijd vaak heeft gezegd:"Die Meent had toch gelijk." Maar het waren andere tijden, zegt ze nu. "Hij was wel een type, hoor. Hij was zo fel dat het uiteindelijk averechts werkte." Op de vraag of zij de kritiek van nu herkent dat de NAM nooit de waarschuwing van Meent van der Sluis serieus had genomen en ook nooit transparant is geweest, antwoordde Van As-Kleijwegt bevestigend. "Ik heb altijd gedacht: de NAM, dat is toch semi-overheid? Die gaan toch wel verantwoord om met het gebied en de mensen?" Volgens haar kantelde dat beeld in de loop der jaren. "Je merkte steeds meer dat het niet de NAM in Assen was die aan de touwtjes trok, maar Shell. Let wel, 30 jaar geleden was de NAM een van de grootste werkgevers in Drenthe." (2) 

Hoewel Meent van der Sluis begin deze eeuw overleed en persoonlijk niet meer heeft meegemaakt dat zijn voorspellingen uitkwamen, zeggen vriend en vijand nu dat hij toch gelijk had. Zijn vrouw Trijni beschikt over zijn archief: knipselmappen vol artikelen van eind jaren tachtig tot ver in de jaren negentig. Met krantekoppen zoals ze ook nu weer in de kranten staan. (2) De weduwe wist dat haar man bij het rechte eind had. Ze wist ook dat niemand naar de waarschuwingen van Meent van der Sluis had geluisterd.  Ook politiek Den Haag ontkent aanvankelijk dat de gaswinning aardbevingen kan veroorzaken. Vandaag kan niemand ontkennen dat de gaswinning aardbevingen kan veroorzaken. 

Op 19 februari 1997 begon de zwaarste beving. De beving had een kracht van 3,4. Het epicentrum lag bij het dorp Roswinkel tussen Emmen en de grens met de provincie Groningen. De NAM kreeg meer dan 200 schadeclaims. Een jaar later was het op 14 juli 1988 weer raak in Roswinkel. De beving had een kracht van 3,3 op de schaal van Richter. Op de vroege ochtend van 8 augustus 2006 was er een aardbeving in de buurt van het dorp Westeremden, hemelsbreed een paar kilometer ten oosten van Huizinge. De beving had een kracht van 3,5. De NAM kreeg meer dan 400 schadeclaims. (3) Op donderdagavond 16 augustus 2012 werden de bewoners opgeschrikt, toen de grond bij het gehucht Huizinge in de gemeente Loppersum begon te trillen. De aardbeving had een kracht van 3,6. Ook inwoners van de stad Groningen voelden de aardbeving. Dat gebeurde zelden. In een week kreeg de NAM meer dan 800 schademeldingen. Er ontstonden scheuren in muren en barsten in ruiten. Ook raakte het pleisterwerk in de Groningse Martinikerk beschadigd. (3) 

Barsten in de muur tengevolg van de aardbeving

Gemiddeld trilt de grond in Groningen en Drenthe twee keer in de week. In heel 2013 waren er meer dan 100 aardbevingen. Als het aantal aardbevingen gelijk blijft, komt het totaal in 2013 uit op 159. (4) In 2012 waren er ruim 90 aardbevingen. De meeste trillingen zijn te licht om te voelen, maar schok na schok beschadigt de huizen, kerken en bedrijven. Door de bevingen raken huizen onverkoopbaar te zijn. Dat komt ook doordat de bevingen dicht onder het oppervlak gebeuren. Op 7 februari 2013 waren er twee aardschokken rond middernacht in de provincie Groningen geweest. De eerste begon rond half 12 bij Uithuizen. Drie kwartier later trilde de grond in onder meer de stad Groningen. De twee aardbevingen hadden een kracht van respectievelijk 2,7 en 3,2 op de schaal van Richter. Het epicentrum lag bij het dorp Zandeweer, ten zuiden van Uithuizen in de gemeente Eemsmond. Een seismoloog van het KNMI noemde de eerste beving "zwaar" en de tweede nog sterker. (4) De aardbevingen in Groningen kregen de volle aandacht nadat uit een rapport was gebleken dat de aardbevingen die worden veroorzaakt door de gasboringen, in het gebied steeds sterker werden dan eerder werd aangenomen. De kracht zou wel eens kunnen uitkomen op 4 tot 5 op de schaal van Richter, waarschuwden de deskundigen. Daarop ontstond veel onrust onder de bevolking van Groningen. 

De Groninger bevolking maakt zich grote zorgen over wat de toekomst zou brengen. Bevingen tot wel 3,6 op de schaal van Richter zijn er nu al. Onlangs werd bekend dat bevingen van 4,5 tot 6 op de schaal van Richter in de toekomst niet kunnen worden uitgesloten. In het afgelopen jaar hebben de hulpdiensten in Groningen zich voorbereid op aardbevingen met een kracht van 5 op de schaal van Richter. Volgens de hulpdiensten blijft het risico op zwaardere bevingen voorlopig bestaan, ook al is besloten om minder gas te gaan winnen. (5) Zo groot is de maatschappelijke onrust onder de Groningers, piekert politiek Den Haag er niet graag over om de winning van aardgas in Groningen aan banden te leggen. Anders zou dit een miljardenstrop betekenen. De regering was er nog niet in geslaagd de onrust onder de Groningers weg te nemen. De commissaris van de Koning, Max van den Berg (PVDA), pleitte voor een soort herstelbetalingen aan de Groningers vanwege de voortslepende problematiek van de bodemdaling als gevolg van de aardgaswinning. Zijn pleidooi viel in de goede aarde bij een groot deel van de Groningers. Ook Wim Meijer, geboren in Slochteren en oud-commissaris van de Koningin in Drenthe, pleitte in november 2013 voor herstelbetalingen door de NAM en het Rijk. (6) Wat de schadeclaims betreft, zijn volgens de VEH (Vereniging Eigen Huis) de schadetaxaties van de NAM na de aardbevingen erg wisselend van kwaliteit. De taxateurs beweren vaak dat schade niet door de aardbevingen komt, terwijl dat wel het geval is, dat heeft de VEH verteld in Nieuwsuur. De NAM heeft beloofd alle schade door gaswinning te vergoeden en biedt de mogelijkheid aan slachtoffers om een expert de kosten te laten schatten. Maar experts van de VEH deden ook onderzoek en kwamen vaak tot hogere herstelkosten dan de NAM. Soms kwamen de taxateurs van Eigen Huis tienduizenden euro's hoger uit. (7) Ook Friesland wil compensatie van het Rijk voor de gevolgen van gaswinning. Een gedeputeerde wijst erop dat in haar provincie geen bevingen plaatsvinden, maar dat er wel sprake is van bodemdaling. Ook wil ze voorkomen dat de gaswinning in Friesland opgevoerd wordt als compensatie voor Groningen. Verder zegt de gedeputeerde dat de bodemdaling de waterhuishouding in Friesland verstoort. Om die reden zijn investeringen nodig om overtollig water weg te pompen. De productie van gas in Friesland is 4% van de totale gaswinning. (8)

In politiek Den Haag werd er druk overlegd hoe men de Groningers tegemoet komt met compensaties. Jarenlang heeft politiek Den Haag de Groningers in de kou laten staan. Onder de Groninger bevolking heersen nog veel woede, onmacht en onrust. In Groningen voeren tegenstanders van de gaswinning bijna dagelijks actie. Eén van de actievoerders was er in geslaagd het terrein van de winningslocatie te betreden door een hek te forceren. Door het incident heeft de NAM de beveiliging van de gaswinningslocaties opgevoerd. De commissaris van de koning, Max van der Berg, riep actievoerders op niet aan de installaties van de NAM te komen. Hij benadrukte dat het gevaarlijk is om plaatsen te betreden waar gas wordt gewonnen of opgeslagen. "Voor jezelf, maar ook voor anderen,"aldus Van der Berg. (9) Aanvankelijk wilde het kabinet de gaswinning in Groningen niet verminderen. Het dichtdraaien van de gaskraan zou voor een flinke begrotingstekort zorgen. Immers, de gaswinning levert elk jaar rond de 12 miljard euro op. Maar het Staatstoezicht op de Mijnen heeft vorig jaar geadviseerd de gaswinning drastisch terug te brengen om zware aardbevingen te voorkomen. (8) Logisch dat de zware aardbeving verwoestende gevolgen kan hebben voor de installaties van de NAM waardoor levensgevaarlijke situaties kunnen ontstaan. De druk op het kabinet werd alsnog groter. Steeds meer politieke partijen lieten zich weten voorstander van de vermindering van de gaswinning te zijn. Het EenVandaag Opiniepanel onderzocht hoe de Groningers denken over de gaswinning en plannen voor compensatie. Hieruit blijkt dat 60% wil dat de gasboringen verminderd moeten worden. (9) 

Het besluit van het kabinet om de gaswinning terug te schroeven

Na het beraad heeft het kabinet-Rutte besloten de gaswinning uit het Groningerveld de komende drie jaar "gericht te verminderen." In de regio rond Loppersum die het meeste gevaar loopt, zal de gasproductie met 80% dalen. De totale gasproductie gaat de komende drie jaar omlaag naar 40 miljard m3. Dat is iets onder de 42,5 miljard m3, die in 2010 was afgesproken als tienjarig gemiddeld, maar fors lager dan de 54 miljard die vorig jaar werd gewonnen. Minister Henk Kamp van Economische Zaken heeft op 17 januari 2014 het kabinetsbesluit op een persconferentie in Loppersum toegelicht. Hij wilde gaswinning bij Loppersum niet helemaal beperken, om ervoor te zorgen dat...er ook op de koudste dagen voldoende gas is. (10) Ook deelde minister Kamp mede dat het kabinet heeft besloten de komende vijf jaar 1,2 miljard euro uit te trekken om de gevolgen van de gaswinning in de provincie Groningen te compenseren. Met het geld moeten onder meer gebouwen worden versterkt en hersteld. De NAM gaat dit jaar en volgend jaar 15.000 huizen inspecteren, aldus de minister. Er komt volgens minister Kamp ook een fonds voor "speciale situaties." Daaruit kunnen onder meer beschadigde huizen worden opgekocht. (11)

Minister Henk Kamp op de persconferentie 

Het protest van Groningers tegen minister Kamp

Het kabinetsbesluit werd niet door alle Groningers goed onthaald. Veel Groningers zijn nog steeds sceptisch. Vooral het besluit viel slecht bij de actiegroep Groninger Bodem Beweging. Volgens de actievoerders verplaatsen de problemen zich alleen maar als de productie in andere plaatsen dan Loppersum toeneemt. "We worden bij de neus genomen,"zei één van de actievoerders. De actievoerders hadden geprobeerd de persconferentie van minister Kamp in Loppersum te verstoren, maar de politie wist dat te voorkomen. De commissaris van de koning, Max van der Berg die bij de persconferentie aanwezig was geweest, was tevreden met het kabinetsbesluit. Volgens hem leidt het besluit direct tot een grotere veiligheid. Ook het Staatstoezicht op de Mijnen was positief over het besluit. "Hiermee zijn de Groningers best geholpen,"zei inspecteurgeneraal De Jong. De inspectiedienst had geadviseerd om geheel te stoppen met de gasproductie bij Loppersum om aardbevingen te voorkomen. Ook was de dienst zeer blij dat het kabinet niet akkoord is gegaan met de gasplannen van de NAM. In die plannen zouden volgens de dienst de risico's op aardbevingen alleen maar toenemen, verklaarde de inspecteurgeneraal De Jong. (12)  

Stel als de gasvoorraden uitgeput zijn...?

Nu de regering heeft besloten dat de gaswinning in het Groningerveld verminderd moet worden, betekent deze besluit niet dat de gaswinning- en productie definitief gestopt worden. De komende jaren blijft Nederland aardgas winnen en produceren. Met de vermindering van de gaswinning ontstaat er wel een gat in de staatsbegroting. Daarom heeft de regering ook besloten de belastingen te verhogen. Zowel de regering, de NAM als de meeste Nederlanders realiseren zich wel dat de gasvoorraden niet onbeperkt zijn. Op 'n dag zullen de gasvoorraden opgeraakt worden. Tweederde van de gasvoorraden zijn in de loop van de jaren al verbruikt. Voorlopig blijft aardgas gewonnen te worden, al zijn alle Nederlanders verslaafd aan gas. Om een toekomstig tekort aan de gasvoorraden te dekken kwam men met een 'oplossing': Er wordt geboord naar schaliegas. Dit soort gas zit diep in de Nederlandse bodem en heeft een geschatte waarde van 20 á 30 miljard euro. (13) De winning van schaliegas zou de schatkist veel opleveren. Echter brengt de winning van schaliegas gevaren met zich mee. In tegenstelling tot aardgas dat door middel van verticale boringen makkelijk te winnen is, is schaliegas eigenlijk een onconventioneel en moeilijk winbaar gas, omdat het zich in de hardere bodemlagen bevindt. Om het gas vrij te krijgen uit de harde lagen is een constante beweging nodig, die 'fracken' wordt genoemd. 

Hoewel de naam doet vermoeden dat schaliegas een bijzonder soort gas is, is schaliegas gewoon aardgas. Schalie is opgedroogde en versteende modder van oude, ondiepe zeeën en is een harde bodemlaag. Schaliegas zit gevangen in de schalie en is daarom moeilijk te winnen. Om het Nederlandse schaliegas te winnen moet de schalie op ongeveer drie kilometer diepte worden gebroken. Dan kan het gas alleen vrijkomen en worden opgevangen. Om de aarde te breken wordt een mengsel van water, zand en chemicaliën de aarde ingespoten. Het mengsel zorgt ervoor dat de schalielaag breekt en het gas vrijkomt. Maar er zijn nadelen. Ten eerste kan het grondwater door de winning van schaliegas ernstig vervuild worden omdat er methaan en chemicaliën bij de boringen gebruikt worden. Ook heeft het breken van de aarde seismische gevolgen zoals aardverschuivingen. Uit een onderzoek in de Verenigde Staten is gebleken dat in de omgeving van de boorputten tot zestig keer zoveel methaan in het drinkwater zat dan wettelijk toegestaan. Hoewel dit niet direct gevaar voor de volksgezondheid oplevert, zorgt het methaan echter wel voor nare bijverschijnselen. Er ontstaat een explosiegevaar als het water dat uit de kraan komt, opeens gevaarlijk wordt omdat er gas meekomt. (13) De Nederlandse milieuorganisaties als MilieuDefensie waarschuwen ernstig voor de mogelijke gevolgen van winning van schaliegas. Zij vrezen dat de winning van schaliegas een enorme inbreuk op landschap en natuur en het watergebruik. Het staat vast dat het gebruik van fossiele brandstoffen een bijdrage heeft geleverd aan de klimaatverandering. De mogelijkheid dat het Nederlandse grondwater vervuild zou raken met methaan en chemicaliën als er geboord wordt naar schaliegas, is volgens Frank van Bergen van TNO echter klein. Hij beweerde in 2011 dat het breken van de schalie op ruim drie kilometer diepte gebeurt, terwijl het water op 300 meter zit. "Dat verschil is niet te overbruggen voor scheuren die normaal gesproken ongeveer 100 meter lang kunnen worden,"aldus Van Bergen. (13) Maar de MilieuDefensie is er nog steeds niet van overtuigd dat de boringen naar schaliegas veilig is. 

Hoewel in de Verenigde Staten, Frankrijk en Groot-Brittannië is de winning van schaliegas omstreden vanwege aardschokken, heeft de Franse regering in 2011 al besloten het breken van schalie met water te verbieden. Maar de houding van de Nederlandse regering is erg omslachtig. Vorig jaar had minister Kamp op basis van de aanbevelingen van het omstreden rapport Witteveen- Bos het groene licht gegeven aan de proefboringen naar schaliegas. Onder druk van felle protesten in het hele land werd het besluit teruggedraaid en het moratorium op schaliegasboringen werd verlengd in afwachting van "een structurele visie waarin bepaald wordt wat de meest geschikte locatie is voor boringen." In feite laat de Nederlandse regering zich leiden door adviezen en rapporten die eigenlijk niet onafhankelijk zijn. 

Israël een geduchte concurrent van Nederland

Nederland wéét heel goed dat het eigen gas op den duur zal opraken. De Nederlandse gasvoorraden zijn niet onuitputtelijk. Jarenlang is Nederland een wereldspeler in gasproductie gebleven. Op 'n dag zal Nederland van de ranglijst uitgerangeerd worden als het aardgas opgeraakt wordt. Daarom zal Nederland elders aardgas moeten importeren. De laatste jaren heeft Nederland steeds meer gas geimporteerd uit Noorwegen en Rusland. Rusland is wereld's grootste gas- en olieproducent omdat het land zeer rijk is aan bodemrijkdommen. Het gas uit landen als Noorwegen en Rusland heeft echter een andere samenstelling dan het gas uit het Groningerveld die we kennen. Daardoor verschilt de energie per kubieke meter gas. Het gas uit het Groningerveld is laagcalorisch (G-gas), terwijl het Noorse en Russische gas hoogcalorisch (H-gas) is. (14) Daarom heeft de Nederlandse regering de bedrijven ertoe verplicht dat nieuwe CV-ketels en andere apparaten geschikt moeten zijn voor andere gassamenstellingen als H-gas. Het ministerie van Economische Zaken heeft samen met Gasunie Transport Services (GTS) het projectbureau Nieuw Aardgas opgezet dat mogelijke technische problemen die industriële gebruikers van H-gas zouden ondervinden, geinventariseerd moeten worden, als er overgeschakeld wordt op het nieuwe aardgas. (14) Hoewel Nederland Russisch aardgas importeert, kan een onoverzichtelijke situatie zich voordoen als Rusland de gaskraan opeens dichtdraait. In het verleden heeft Rusland de gaskraan naar Oekraïne dichtgedraaid vanwege een ernstig betalingsgeschil. Een mogelijkheid bestaat dat de uitvoer van aardgas naar West-Europa een nieuw politiek wapen van Rusland wordt waarmee het Kremlin het Westen kan chanteren. Momenteel gebeurt er nog niet, maar in de toekomst kan een situatie drastisch veranderd worden. De bemoeienissen van de EU met de protesten in Oekraïne zijn bijvoorbeeld een doorn in het oog van het Kremlin. De situatie laat ons wel zien hoe afhankelijk zijn Nederland en de Europese Unie van de Russisch aardgas. 

Nederland krijgt er nu een nieuwe en geduchte concurrent bij: Israël is na Rusland de opkomende gasleverancier. Al rééds wordt Israël in de Bijbel omschreven als een gezegend land van melk en honing. Maar tot voor kort wist niemand dat Israël ook gezegend is met natuurlijke hulpbronnen. Tijdlang heeft men gedacht dat Israël niet beschikte over natuurlijke hulpbronnen. Nu wordt dit gelogenstraft. De Arabische landen als Saoedi-Arabië en Koeweit zijn de grootste olieproducenten en plukten daarvan de vruchten terwijl Israël dat niet heeft. De situatie veranderde voorgoed, toen de gasvelden in de Middellandse Zee door Israël ontdekt werden. Het gasveld Tamar werd in 2009 ontdekt en levert nu al gas aan de Israëlische markt. Dit gasveld heeft een omvang van 318 miljard kubieke meter. Het andere Israëlische gasveld Leviathan dat binnen enkele jaren geëxploiteerd zal worden, is met 540 miljard kubieke meter twee keer zo groot als Tamar. (15) 

Ontdekking van het gasveld Tamar

Israëls grootste gasvelden 

Deze Israëlische gasvelden zijn blijkbaar de grootste offshore vondsten ter wereld van de afgelopen tien jaar. Beide velden zullen Israël de komende decennia voorzien van gas. En de export van dit gas zal zorgen voor miljarden dollars. De export zal de geopolitieke positie van Israël aanzienlijk versterken omdat het afzetmarkten zal vinden in Turkije, Europa en elders. (15) 

Gaat Nederland Israëlisch aardgas kopen?

Een goede vraag. Het ziet er naar uit dat Nederland Israëlisch aardgas werkelijk niet gaat kopen, hoewel er wel onderhandeld wordt. Echter zijn de verhoudingen tussen Nederland en Israël de afgelopen tijd behoorlijk gespannen vanwege de boycot en de incidenten rond het bezoek van Rutte en Timmermans aan Israël. Uiteraard wil Nederland een graantje meepikken in de nieuwe Israeëlische gassector. Daarom aast Nederland al dan niet 'stiekem' op de lucratieve Israëlische gassector. "Want voor Nederland valt in Israël het echte geld te verdienen en op dit moment zijn Israëls omvangrijke aardgasvoorraden de hoofdprijs,"zo staat in Elsevier te lezen. Daarbij staat de Nederlandse energiesector een belangrijke stap voor op de concurrentie bij de vele geplande gasprojecten in het land: de regelgeving en technische normen omtrent aardgas heeft Israël van Nederland overgenomen. Nederlandse energiebedrijven als KEMA en Kiwa opereren al in Israël. In november 2013 was een delegatie van de Israëlische energiesector op bezoek in Nederland om de missie van de Nederlandse premier Mark Rutte in Israël te voorbereiden. Van een beklonken zaak is er geen sprake. Zo eenvoudig is zakendoen in het Midden-Oosten zeker niet. Want de prominentste Nederlandse energiebedrijven die in de Israëlische gassector projecten zouden kunnen binnenslepen, moeten ook rekening meehouden met hun grote belangen in de Arabische Golfstaten. Daar geldt het Arabische motto doorgaans: Zakendoen met Israël betekent geen handel met ons. (16) 

Gasstation in Israël

"Nederland kan veel doen voor de Israëlische energiesector, maar...de link met Israël voor Nederlandse bedrijven met activiteiten elders in het Midden-Oosten is zeker een probleem,"zei Huub van Haelen van GGNI, een overkoepelende organisatie van de Nederlandse energiesector. "Sinds Saoedi-Arabië een wet heeft geschrapt die contacten met bedrijven die in Israël opereren verbiedt, is het boycotrisico overigens wel kleiner geworden." Insiders in de Nederlandse gassector merken daarnaast op dat de grote interne verdeeldheid die de Arabische wereld nu al jaren in haar greep houdt, de kans op een gecoördineerde boycot van Nederlandse bedrijven verkleint. Het is ook niet toevallig dat baggergigant Boskalis en Shell Ventures die beide grote commerciële belangen in de Golfstaten hebben, vorig jaar in het diepste geheim een verkennend bezoek aan Israël brachten. Maar...navraag over deze bezoeken door Elsevier laat zien dat Israël nog altijd een zéér politiek gevoelig punt is. "Shell heeft nu genoeg werk. Verder heb ik geen commentaar over Israël,"liet een woordvoerder van Shell Ventures weten. Boskalis reageerde helemaal niet op vragen over het bezoek aan Israël. Ook premier Rutte heeft tijdens zijn bezoek aan Israël in december 2013 het onderwerp niet openlijk aangesneden. (16) 

Anti-Israël activisten- en lobbyisten zullen niet blij zijn als ze vernemen dat Nederland Israëlisch aardgas gaat kopen of zaken doet met de Israëlische energiesector. Ze zullen zeggen dat het kopen van Israëlisch aardgas "niet verantwoord" is omdat Israël volgens hen de mensenrechten van de Palestijnen schendt. Maar hun bewering zal ontkrachtigd worden, nu blijkt dat de Palestijnen ook meegeprofiteerd hebben van het Israëlische aardgas. De Palestijnen zijn de eersten die van de reusachtige aardgasvondst voor de Israëlische kust profiteren. De Palestijnse firma Power Generation heeft met het Israëlische gasbedrijf Leviathan een overeenkomst gesloten dat 4,75 miljard kubieke meter gas ter waarde van 1,2 miljard euro over een periode van twintig jaar aan de Palestijnen geleverd wordt. De Palestijnen zijn ook van plan om in de buurt van Jenin een gascentrale te bouwen om elektriciteit op te wekken. (17) Van de schending van de Palestijnse mensenrechten door Israël is helemaal geen sprake, anders zou Israël aardgas zeker niet aan de Palestijnen leveren! Helaas geloven veel mensen de leugen van de anti-Israël lobby nog steeds dat Israël 'de arme Palestijnen onderdrukt heeft'. 

Veel Nederlanders die doorgaans voorstander zijn van boycot van Israël, schijnen niet goed op de hoogte van de werkelijkheid dat zich in het Midden-Oosten afspeelt, te zijn. De afgelopen tijd hebben Nederlandse bedrijven zich al teruggetrokken uit Israël. Zo staakte het Nederlandse pensioenfonds PGGM investeringen in de vijf Israëlische banken omdat de banken het bouwproject in de Joodse nederzettingen gefinanciërd hebben. Dat is volgens PGGM "in strijd met het internationaal recht." Volgens de VN-resoluties zijn de Joodse nederzettingen in oude Bijbelse en Joodse gebieden Judea en Samaria, de door de internationale gemeenschap genoemde 'Westelijke Jordaanoever' (of 'Westbank'), "illegaal", omdat deze gebieden volgens bewering van de Palestijnen "door Israël bezet zijn". Ook heeft het Nederlandse waterbedrijf Vitens samenwerking met het Israëlische waterbedrijf Mekorot opgeschort om dezelfde reden. PVDA-kamerlid Michiel Servaes beweerde dat er geen sprake is van boycot van Israël. Hij zei dat het besluit van PGGM en Vitens "maatschappelijk verantwoord" is. Echter is er wel sprake van boycot van Israël. Zo'n boycot van Israëlische banken, instellingen en bedrijven roept echter herinneringen op aan de nazi-boycot van Joodse winkels in Duitsland in de jaren dertig van de vorige eeuw. "Koop niet bij de Joden,"was het nazi-motto. Is de nazi-boycot soms ook maatschappelijk verantwoord? Bovendien vergeten veel mensen in Nederland echter dat de VN-resoluties die de Joodse nederzettingen als "illegaal" bestempelen, onder druk van de Arabische landen tot stand komen en NIET bindend zijn. De boycot van Israël heeft wel een antisemitische ondertoon en kan een grimmig anti-Israëlische sfeer in Nederland creëeren, met alle mogelijke gevolgen voor beide landen. De geschiedenis laat ons zien dat de nazi-boycot uiteindelijk leidde tot ernstige gewelddadigheden tegen de Joden zoals de beruchte Kristallnacht en zich uitmondde in de moord op zes miljoen Joden. Nu herhaalt de geschiedenis zich dat Nederland en veel landen zich tegen Israël keren en het land boycotten. Alleen maar omdat Israël, de nederzettingen, Jeruzalem en gebieden Joods zijn!! 

Nazi-boycot van Joodse winkels: op het aanplakbord
staat onderaan te lezen: Koop niet bij de Joden!

De vraag of Nederland Israëlische aardgas gaat kopen, komt niet aan de orde gezien de houding van Nederland jegens Israël. Overigens gaan koning Willem-Alexander, koningin Máxima, premier Rutte en enkele delegatieleden wel naar de Olympische Winterspelen in Sotsji, terwijl Israëlische instellingen door Nederland geboycot worden! Zo'n houding is hypocriet, hoewel de Nederlandse regering opgeroepen werd de Olympische Winterspelen in Rusland te boycotten!! Merkwaardig genoeg wordt er GÉÉN woord in de media gerept over massale schending van de Palestijnse mensenrechten door de Palestijnse Autoriteit, vervolging van Palestijnse christenen in de Palestijnse gebieden, corruptie onder de Palestijnse Autoriteit. Bovendien doet het Nederlandse waterbedrijf Vitens die de samenwerking met het Israëlische waterbedrijf Mekorot heeft opgezegd, wel zaken met de misdadige terreurbeweging Hamas die regelmatig raketten afschiet op Israël!! De onwaardige samenwerking van Vitens met Hamas lijkt erg veel op de collaboratie van NSB-ers met de nazi's uit de Tweede Wereldoorlog. Het zou verstandig zijn als Nederland niet meedoet aan de boycot van Israël. Er liggen unieke kansen voor Nederland als het Israëlische aardgas daadwerkelijk koopt. Zo heeft God beloofd dat als een individu, een bedrijf of een land Israël zegent, wordt deze ook gezegend (Genesis 12:3)! De Nederlandse bedrijven PGGM en Vitens die zich uit Israël teruggetrokken hebben, halen zo'n vloek over hun eigen hoofd zoals staat geschreven in de Bijbel. U zult merken dat deze bedrijven in de nabije toekomst zware financiële verliezen zullen lijden. Om Sions wil zal ik niet zwijgen. God zegene u.


                                                                                                           Paul Parker



Het auteursrecht van dit artikel ligt bij de blogger. Zonder toestemming van blogger Paul zijn vermenigvuldiging, eigen gebruik en publicatie in een ander blog, website of een boekvorm verboden.

Bronnen en referenties:

  (1) Aardgas in Nederland: Historische rol van Nederlands aardgas
  (2) NOS: Gevaar gaswinning lang ontkend. 30-12-2013
  (3) Refdag: De zwaarste aardbevingen van het noorden. 15-01-2014
  (4) Refdag: Twee zware aardschokken in Groningen. 08-02-2013
  (5) NOS: Hulpdiensten Groningen voorbereid op zware aardbeving. 16-01-2014
  (6) Elsevier: Het boze noorden. 07-12-2013
  (7) NOS-TT:"NAM taxeet schade beving te laag." 17-01-2014
  (8) NOS-TT: Friesland wil ook compensatie. 17-01-2014
  (9) EenVandaag 16-01-2014
(10) NOS-TT: Gaswinning "gericht verminderd." 17-01-2014
(11) NOS-TT: 1,2 miljard euro voor Groningers. 17-01-2014
(12) NOS-TT: Inspectie: Groningers zijn geholpen. 17-01-2014
(13) De Volkskrant: Wat is Schaliegas eigenlijk? 26-01-2013
(14) Rijksoverheid: Gaswinning en Infrastructuur: Nieuw aardgas
(15) Israel Today Headlines: Een land vloeiende van melk, honing en aardgas. 23-08-2013
(16) Elsevier: Taboedoorbrekend handelen. 07-12-2013
(17) Israel Today Headlines: Palestijnen profiteren van aardgasvondst Israël.