Waar is de Ark van het Verbond?

De Bijbelse beschrijving van de Ark des Verbonds

Rondom de Ark van het Verbond zijn al vele legendes omgeven. Naast de legendes zijn er ook speculaties en theorieën. Tot nu toe weet niemand echter waar de Ark van het Verbond is gebleven. Ook  weet niemand hoe de Ark er uitziet. De Bijbel geeft wel een beschrijving van de Ark van het Verbond. De Ark van het Verbond, ook wel Ark des Verbonds, was het allerheiligste voorwerp van het Joodse volk geweest. In het Hebreeuws is de Ark Aron Habbarît, ook Aron Habrit. Het was een draagbare kist, waarin de twee stenen tafelen met daarop de Tien Geboden bewaard werden (Exodus 25:21, I Koningen 8:9, 2 Kronieken 5:10). In Hebreeën 9:4 wordt verteld dat de Ark van het Verbond ook een gouden kruik met Manna, de staf van Aäron die gebloeid had, de tafelen des verbonds bevatte. 

De Ark van het Verbond bevatte de gouden kruik met
manna, de staf van Aäron en de tafelen des verbonds.

De Ark was gemaakt van acaciahout (in de Statenvertaling sittimhout. In het Hebreeuws is acacia sittim) en van binnen en buiten geheel overdekt met louter goud. Aan vier hoeken van de Ark waren vier gouden ringen geplaatst waardoor twee draagstokken gestoken waren. De draagstokken waren van acaciahout gemaakt en met goud overtrokken. Deze draagstokken mochten nooit verwijderd worden, ook niet toen de Ark later in het Heilige der heiligen (Hebreeuws: Kadosh HaKadshim) van de Tempel neergezet werd. Op de Ark was een plaat van louter goud. Dit was het verzoendeksel. Aan de weerszijden van het verzoendeksel waren twee uit massief goud opgetrokken cherubs, die één geheel vormden met het deksel. Deze cherubs (Hebreeuws: ) hadden hun vleugels omhoog uitgespreid, bedekten het verzoendeksel met hun beschuttende vleugels en stonden met de gezichten naar elkaar toe. (Exodus 25:10-22, 37:1-9) De uitgespreide vleugels van de cherubs over de bovenkant van de Ark vormden de troon van God terwijl de Ark Zijn voetenbank is, zoals in Psalm staat te lezen dat God op de cherubs troont.

De Ark van het Verbond

De Ark van het Verbond was het beeld van de Messias Jezus Christus (Hebreeuws: Yeshua HaMasjiach). Het blijkt ook dat de Ark een beeld van de Messias Yeshua is, als wat er in de Ark bewaard is. De wet van de Tien Geboden staat in de Ark (Exodus 25:16). Alleen Hij kon zeggen tot God, toen Hij op aarde was:"Uw wet is in mijn binnenste" (Psalm 40:9). Zo droeg de Here Jezus Christus ofwel Yeshua HaMasjiach de wet van God in Zijn hart. Verder was in de Ark de gouden kruik met manna. Manna symboliseert ook de Messias Yeshua. Zoals de Israëlieten in de woestijn het manna uit de hemel kregen, zo geeft God ons het Brood uit de hemel, namelijk Yeshua HaMasjiach. Jezus zei:"Ik ben het Brood des levens dat uit de hemel nedergedaald is; zo iemand van dit brood eet, die zal in de eeuwigheid leven. (Johannes 6:51)" De amandel-staf van Aäron die gebloeid had, symboliseert het nieuwe leven. De amandelboom bloeit het eerst van alle bomen en spreekt daardoor van nieuw leven na de dood (van de winter). Daarom is deze staf verbonden met de opstanding, met Yeshua als de verrezen Overwinnaar , de levende Hogepriester. 

Zoals de hogepriester eenmaal per jaar op de Grote Verzoendag, Yom Kippoer, in het Heilige der Heiligen kwam om het bloed op het verzoendeksel van de Ark te besprenkelen voor verzoening van zonden en overtredingen, heeft Yeshua Zijn volmaakte offer gebracht om de verzoening met God met Zijn bloed te bewerkstelligen. Daardoor werd de oordeelstroon van God veranderd in een troon van genade, omdat de Ark de troon van God voorstelt. Deze troon zou een oordeelstroon meoten zijn. De wet die Israël overtreden had, lag er onder. Maar door het vrijwillige offer heeft Yeshua de verzoening tussen de mens en God met Zijn kostbare bloed eenmaal bewerkstelligd, zoals we in Hebreeën 9:24-28 lezen. Toen Johannes de Doper de Messias Yeshua zag, zei hij:"Zie, het Lam Gods, die de zonde van de wereld wegneemt." De cherubs die met hun uitgespreide vleugels het verzoendeksel van de Ark bedekten, zijn de bewakers van Gods troon. De cherubs die als meest verheven wezens door God geschapen zijn, hadden met hun uitgetrokken en vlammende zwaard Adam en Eva en ook het menselijke geslacht de weg naar de boom des levens in het paradijs versperd. Maar in de tabernakel zijn deze cherubs verbonden met genade. Daarom zijn hun aangezichten gericht naar het bloed dat op het verzoendeksel gesprenkeld werd. 

Byzantijnse mozaïek beeldt de Ark van het Verbond uit. 

De Ark van het Verbond werd gemaakt in de berg Horeb. De berg Horeb, ook wel bekend als berg Sinaï, ligt NIET in het Egyptische schiereiland, zoals we wel dachten. In werkelijkheid ligt de echte, originele berg Horeb in Arabië. 

Bijbelgeleerden en historici zouden sceptisch zijn, als ze horen dat de berg Sinaï niet in de Sinaï-woestijn, maar in Arabië ligt. De Bijbel bevestigt dat de berg Sinaï inderdaad in Arabië ligt. 

"Wat dit, namelijk Agar, is Sinaï, een berg in Arabië, en komt overeen met Jeruzalem, dat nu is, en dienstbaar is met haar kinderen." 
Galaten 4:25

Tegenwoordig staat de berg Sinaï in Arabië bekend als de berg Jebel el-Lawz. 

De voorgeschiedenis van de Ark

"...En de tempel Gods in de hemel is geopend geworden; en de ark Zijns verbonds is gezien in Zijn tempel, en er werden bliksemen, en stemmen, en donderslagen, en aardbeving, en grote hagel."
Openbaring 11:19

...De ark Zijns verbonds is gezien in de hemel...

De vraag waar de Ark van het Verbond is gebleven, heeft Daniel Gwertzman de laatste jaren vele malen gesteld. Ook had een heer uit Nieuw-Zeeland hem de vraag gesteld. Zelf had Daniel Gwertzman deze vraag ooit aan een bekende rabbijn in Jeruzalem gesteld. Hij antwoordde dat de ark op zijn plaats stond, niet ver van de plaats waar wij stonden. De rabbijn zou de plek aanwijzen. Hij wees naar een zeer oud boek op een boekenplank en zei tegen Daniel het boek aan te reiken. Toen Daniel het boek aan de rabbijn overhandigde, zei de rabbijn dat hij het moest openen bij de eerste pagina. Het was een oud gebedenboek en op de eerste pagina stond een afdruk van een houtsnede van de Klaagmuur met een rij bomen erboven. De rabbijn vertelde Daniel dat de Ark zich onder deze bomen bevond, die op de houtsnede afgebeeld waren. Daniel ontdekte dat de meeste oude gebedenboeken deze afbeelding op de titelpagina hebben. (1)

...Het was een oud gebedenboek en op de eerste pagina van
een houtsnede van de Klaagmuur met een rij bomen erboven.. 

Waarom is de Ark zo bijzonder? Als hij bepaalde krachten bezit, welke zijn dat dan? Wat kunnen zijn omzwervingen ons leren? Wat heeft sommige moderne deskundigen ertoe geleid om te beweren dat de herontdekking van de Ark zal leiden tot de Derde Wereldoorlog? (1)

De Ark wordt onder verschillende namen in de Bijbel genoemd: de Ark des Heren, de Voetenbank van de HEERE, de Ark der getuigenis en de Ark van het Verbond. Het was het heiligste rituele voorwerp van de Joden. In de Hebreeuwse Bijbel staan 195 verwijzingen naar de Ark, waarvan er 112 verband houden met een vorm van de Goddelijke Naam en in het Nieuwe Testament wordt hij twee keer genoemd. De Ark was een kist van acaciahout, die van binnen en van buiten bedekt was met goud, volgens de instructies die Mozes van God ontving op de berg Sinaï. Hij werd gedragen door priesters en het deksel was gemaakt van zuiver goud met aan de uiteinden twee cherubs. Twee stenen tafels, het "Getuigenis" genoemd, het bewijs van Gods verbond met het volk Israël, werden in de Ark bewaard. Dit symboliseerde de Goddelijke Tegenwoordigheid in Israël. Boven de cherubs was de troon van God en op de troon was de verschijning van de glorie van de HEERE. Daarom werd de Ark beschouwd als Zijn voetenbank:

"En David maakte zich op, en ging heen met al het volk, dat bij hem was, van Baälim-Juda, om van daar op te brengen de ark Gods, bij dewelke de Naam wordt aangeroepen, de Naam van de HEERE der heirscharen, Die daarop woont tussen de cherubim."
2 Samuël 6:2

"Verheft de HEERE, onze God, en buigt u neder voor de voetbank Zijner voeten; Hij is heilig!"
Psalm 99:5

Het was in het Nabije Oosten een oud gebruik om documenten en overeenkomsten tussen koninkrijken aan de 'voeten' van een godheid te plaatsen, die de bewaker van de verdragen en documenten was en die verantwoordelijk was voor hun uitvoering. (Zie ook 1 Samuël 10:25) Terwijl de stammen van Israël hun tenten hadden opgeslagen rondom de tabernakel om die te beschermen, werd in werkelijkheid Israël door de Ark beschermd. Men geloofde dat de Ark Gods hulp garandeerde (zie I Samuël 4:3). Daarom vergezelde de Ark het Joodse volk tijdens hun reis door de Sinaï woestijn naar het land Israël en tijdens de hele verovering van het land. Als hij in de oorlogen niet uit het kamp meetrok, werd verondersteld dat de HEERE niet met hen was (zie Numeri 14:42-45). Er waren liederen over de Ark, die gezongen werden als de Ark naar het slagveld werd gedragen. (1)

"Het geschiedde nu in het optrekken van de ark, dat Mozes zeide: Sta op, HEERE! en laat Uw vijanden verstrooid worden, en Uw haters van uw aangezicht vlieden! En als zij rustte, zeide hij: Kom weder, HEERE! tot de tienduizenden der duizenden van Israël!"
Numeri 10:35-36

De familie van Kohath - de Kehatieten - uit de stam Levi was verantwoordelijk voor het dragen van de Ark en de rest van de heilige voorwerpen. Maar ze mochten niet één van deze heilige voorwerpen zien of aanraken, op straffe des doods. Ze mochten alleen kijken als de voorwerpen door Aäron en zijn zonen waren bedekt (Numeri 4:2-20). Voor zover wij weten, was de Ark zowel bij de doortocht door de Jordaan als tijdens de oorlogen in een blauw kleed gehuld. (1)

De Ark bij de doortocht door de Jordaan

De Ark maakte de overtocht door de Jordaan mogelijk, die onmiddelijk droog viel toen de voeten van de priesters die hem droegen, het water raakten. De rivierbedding bleef droog totdat de priesters met de Ark de rivier verlieten, nadat het gehele volk was overgestoken. Toen de Ark het land Israël binnenging, werd hij vanaf dat moment niet meer gedragen door Levieten in het algemeen, maar uitsluitend nog door de Kohaniem, de priesters. (1)

Tijdens de plechtigheden die voorafgingen aan de inname van Jericho, werd de Ark zeven dagen lang rond de stad gedragen. Toen Jozua de Wet (Tora) voorlas aan het volk, tussen de berg Gerizim en de berg Ebal, stonden ze ter weerszijden van de Ark. Jozua plaatste de Ark in Silo. Het is interessant om op te merken dat bij de verhuizingen van de Ark in het land Israël, voordat hij uiteindelijk naar Jeruzalem werd overgebracht, alle locaties Gilgal, Bethel en Silo in het stamgebied van Efraïm lagen. Dit kan voor Saul, Israëls eerste koning, die van de stam Benjamin was, de reden zijn geweest om na te latn de Ark te raadplegen (I Kronieken 13:3). Tijdens de oorlog tussen de Israëlieten en de Filistijnen veroverden de Filistijnen de Ark. Om te tonen dat hun god Dagon sterker was dan de God van Israël, brachten ze de Ark in de tempel van Dagon. De volgende ochtend vonden ze het beeld van Dagon voorover voor de Ark liggen. Het afgodsbeeld werd teruggeplaatst en de volgende ochtend lag het weer voorover voor de Ark, maar nu was het beeld gebroken. De mensen van Asdod werden geplaagd door muizen en aambeien. Toen de Ark achtereenvolgens naar Gath en Ekron werd gestuurd, leden deze steden onder dezelfde plagen. Na zeven maanden op Filistijns grondgebied, zonden ze de Ark op advies van hun priesters en waarzeggers terug naar de Israëlieten, met 5 gouden aambeien en 5 gouden muizen. De Ark werd op een nieuwe wagen gezet, die getrokken werd door twee zogende koeien die nog nooit een juk hadden gedragen. Zij brachten de kar naar Beth-Semes (I Samuël 6:1-18). (1)

Zo werd de macht van de Ark van de God van Israël getoond aan de Filistijnen. Na zijn terugkeer brachten de inwoners van Beth-Semes offers en brandoffers. Maar uit nieuwsgierigheid tuurden ze in de Ark en meer dan 50.000 van hen werden door de HEERE gedood. De Ark was geen voorwerp dat aan het publiek werd getoond. Maar de Ark openen en erin kijken was een nog grovere overtreding, vooral omdat het om mensen ging die geen toegang tot de Ark hadden. Het was een zware zonde om een heilig voorwerp op zo'n profane manier te behandelen. In de Bijbel lees je vaak dat men beangst was omdat ze de aanblik van God niet zouden overleven. De Ark vertegenwoordigde Gods aanwezigheid, de Sjechina, onder de Joden. God sprak tot Mozes van tussen de cherubs. Denk ook aan de oude gewoonte om de ogen eerbiedig neer te slaan als een koning voorbij reed. Van Beth-Semes werd de Ark naar Kirjath-Jearim gebracht, waar hij twintig jaar in het huis van Abinadab verbleef, onder de hoede van zijn zoon Eleazer. Beide mannen schijnen - aan hun naam te oordelen - afstammelingen van Aäron te zijn. David wilde aan het begin van zijn regering de Ark van Kirjath-Jearim naar Zion overbrengen. Uzza, één van de voerlieden van de wagen waarop de Ark werd vervoerd, stak zijn hand uit om de Ark tegen te houden, toen de runderen uitgleden. Hij werd door de HEERE neergeslagen en stierf bij de Ark, omdat hij deze had aangeraakt. David werd bevreesd voor de HEERE; hij nam de Ark niet mee naar Jeruzalem, maar liet hem onder brengen in het huis van de Gattiet Obed-Edom, waar hij drie maanden bleef. Obed-Edom kwam uit de Levitische stad Gat-Rimmon. Toen David vernam dat de HEERE Obed-Edom had gezegend vanwege de Ark in zijn huis, besloot hij de Ark naar Jeruzalem te brengen. Hij danste voor de Ark en bracht brandoffers, toen de priesters hem droegen. (1)

Een zestiende-eeuwse schilderij: David danste en bespeel-
de zijn harp voor de Ark, toen de priesters hem droegen.

Later bouwde Davids zoon Salomo de Tempel en hij plaatste de Ark in het Heilige der Heiligen. Hoewel de draagstokken op hun plaats bleven, was de reis van de Ark beëindigd en vond deze zijn rust. Volgens de rabbijnse traditie kan het belang van de plaats van de Ark als volgt begrepen worden:

"Het land Israël is het centrum van de wereld, Jeruzalem ligt in het centrum van het land Israël, de Tempel staat in het centrum van Jeruzalem, het Heilige der Heiligen is in het centrum van de Tempel, de Ark is in het centrum van het Heilige der Heiligen en vóór de Ark lag een steen die de steen van het fundament van de wereld werd genoemd." (Tanchuma Kedoshim 10)

De Ark verdwenen

Ergens tussen 970 en 586 v. Chr. is de Ark op 'n geheimzinnige wijze verdwenen. De laatste verwijzing naar de Ark is tijdens de regering van koning Josia, waaruit afgeleid kan worden dat hij klaarblijkelijk 360 jaar in de Tempel heeft gestaan. Toen de Ark eenmaal het Heilige der Heiligen was binnengedragen, was de toegang strikt beperkt. De Hogepriesters konden het Heilige der Heiligen slechts één keer per jaar binnengaan op Jom Kippoer, de Grote Verzoendag. Er zijn de volgende theorieën over wat er daarna mee gebeurde... (1)

* dat hij werd weggevoerd, toen farao Sisak Israël in de 10e eeuw B.C. binnenviel.
* dat hij tijdens de goddeloze regering van koning Manasse werd verwijderd vanwege zijn                           afgodendienst en de verbouwing van de Tempel.
* dat hij werd weggevoerd naar Babylon of vernietigd, toen Nebukadnezar Jeruzalem veroverde.
* dat Jeremia de Ark verwijderde en verborg voor de Babyloniërs. (1)

Misschien is de meest fascinerende theorie dat Menelik I, de Ethiopische vorst, die de zoon was van koning Salomo en de koningin van Scheba, erin slaagde om de Ark des Verbonds over te brengen naar Ethiopië en dat deze sindsdien in de Koptische Kerk Onze Lieve Vrouwe Maria  van Zion in Aksum verblijft. Het is misschien makkelijker om de legende over de Ark die in Ethiopië zou zijn, af te handelen, want daarmee handelen we ook met koning Manasse af. De voormalige journalist Graham Hancock maakte deze plaats van de Ark populair in een boek dat hij in 1992 uitgaf onder de naam "The Sign and the Seal: The Quest for the Lost Ark of the Covenant." In dit werk combineert hij het verslag van Menelik die de Ark naar Aksum bracht, met een theorie uit 1963 van een gerespecteerd Bijbelgeleerde van de Hebreeuwse Universiteit, professor Menahem Haran, die suggereerde dat koning Manasse van Juda vroeg in de zevende eeuw v. Chr. de Ark kan hebben verwijderd, toen hij een beeld van Asjera (Astarte) en heidense altaren in de Tempel zette (2 Koningen 21:4-7). Volgens Hancock namen Menelik en zijn gevolg de Ark niet mee uit Jeruzalem, maar werd de Ark tijdens de regering van koning Manasse uit de Tempel verwijderd en daarna meegevoerd naar Egypte, waar hij via het eiland Elefantine ten slotte in Aksum belandde. (1)

De Ark in de kerk Onze Lieve Vrouwe Maria van Zion
in Aksum, Ethiopië, verborgen gelegen???

Het probleem met de theorie over koning Manasse is dat de Ark nooit in de Bijbelgedeelten wordt genoemd. Nadat koning Manasse door de Assyriërs naar Babylon was gevoerd en vervolgens terugkeerde naar Jeruzalem, toonde hij berouw en verwijderde hij de vreemde goden en het afgodsbeeld en alle altaren en gooide ze de stad uit (2 Kronieken 33:15). Ook hier is geen enkele toespeling op de Ark. Als Manasse de Ark verwijderd had en vervolgens berouw kreeg, dan zou hij hem natuurlijk hebben teruggeplaatst. Hiervan wordt geen enkele melding gemaakt. Dit is een argument dat berust op stilzwijgen, waarmee niets bewezen wordt. De traditie dat Menelik de Ark naar Ethiopië gebracht zou hebben, is gebaseerd op een verslag in het Ethiopische Kebra Nagast (Boek van de Glorie der Koningen) dat uit de 14e eeuw na Chr. stamt, maar sommige geleerden beweren dat het al in de 6e eeuw na Chr. is geschreven. Er zijn verscheidene problemen met deze aanspraak. Om te beginnen: als de Ark in de tijd van Salomo uit de Tempel is verwijderd, hoe kunnen sommige bronnen dan bevestigen dat hij lang na de tijd van Salomo nog in de Tempel stond? Koning Hizkia ging 230 jaar na Salomo naar de Tempel en legde een brief voor de Ark (2 Koningen 19:14). Koning Josia, die 320 jaar na Salomo de troon besteeg, zei tegen de Levieten die de kinderen Israëls onderwezen en die de HEERE toegewijd waren, dat ze de Ark in de Tempel moesten zetten en dat zij die niet meer op hun schouders hoefden te dragen:

"En hij zeide tot de Levieten, die gans Israël onderwezen, die de HEERE heilig waren: zet de heilige ark in het huis, hetwelk Salomo, de zoon van David, de koning van Israël, gebouwd heeft; gij hebt geen last op de schouderen; dient nu de HEERE, uw God, en Zijn volk Israël."
2 Kronieken 35:3 (Statenvertaling)

Wat staat er dan in de kerk van Aksum, wat alleen de opperpriester van de kerk mag zien? Toen het boek van Hancock werd uitgegeven, verscheen er een artikel in de Los Angeles Times dat deze vraag beantwoordde. De gepensioneerde professor Edward Ullendorff van de Universiteit van Londen werd geciteerd. Hij is gespecialiseerd in de bestudering van Ethiopië en hij had het in 1941 gezien. Het was een lege houten kist volgens een constructie uit de midden of late Middeleeuwen. Misschien herinneren sommige lezers Steven Spielbergs film 'Indiana Jones and the Raiders of the Lost Ark'? (1)

Filmcover Indiana Jones and the
Raiders of the Lost Ark

Daniel Gwertzman wil  er niet op ingaan of de Ark wel of niet is opgeslagen in een overheidsopslagplaats van de Verenigde Staten. Volgens deze film ontdekt Indiana Jones de Ark in Egypte, waar farao Sisak hem had afgenomen van Rehabeam, de zoon van Salomo, samen met de andere tempelschatten. 

"Het geschiedde nu in het vijfde jaar van de koning Rehabeam, dat Sisak, de koning van Egypte, optoog tegen Jeruzalem. En hij nam de schatten van het huis des HEEREN, en de schatten van het huis des konings weg, ja, hij nam alles weg; hij nam ook al de gouden schilden weg, die Salomo gemaakt had." 
I Koningen 14:25-26 (Statenvertaling)

Dit is een sluitend bewijs, of niet? Als de Ark werd weggevoerd en voor altijd verdwenen is, hoe kan hij dan nog steeds aanwezig zijn geweest ten tijde van Hizkia en Josia? Voeg daarbij dat er geen gewag gemaakt wordt van de Ark bij de opsomming van de schatten die Sisak naar Egypte voerde. Dus toch de Babyloniërs? In 598, 597 en 587-586 v. Chr. veroverden zij Jeruzalem en voerden niet nader genoemd vaatwerk uit het Huis des Heren mee. Maar het verslag in 2 Kronieken maakt geen melding van de Ark, evenmin als de Ark voorkomt in de beschrijving van 2 Koningen 25. Daar komt nog bij, dat toen Kores de Grote de Joden uit de Babylonische gevangenschap bevrijdde en toestond dat ze naar het Land Israël terugkeerden, de Ark niet vermeld wordt onder de voorwerpen die de ballingen terugbrachten naar Jeruzalem. In werkelijkheid liet Kores de voorwerpen van het Huis des Heren die Nebukadnezar meegenomen had uit Jeruzalem en die hij in de tempels van zijn eigen goden had geplaatst, te voorschijn halen en hij liet ze inventariseren voordat ze teruggegeven werden aan Sesbazzar, de prins van Juda. Nergens in deze lange inventarislijst zien we de vermelding van de Ark (Ezra 1:7-11). (1)

Dus hoe komen we aan het idee dat Nebukadnezar de Ark heeft buitgemaakt? Dit komt uit de Apocriefen, dat die boeken niet altijd in de Bijbel zijn opgenomen. In het boek 2 Esdras 10:20-22 staat een lange beschrijving van de jammerklacht uit Jeruzalem, die luidt:"De Ark van ons Verbond is geroofd." Om juist te zijn is de Tempel tussen 970 en 586 v. Chr. ten minste 8 keer geplunderd. De Ark wordt alleen in een paar buiten-Bijbelse bronnen genoemd, waarvan het belangrijkste de Ethiopische legende over Menelik is, die we al besproken hebben en in drie rabbijnse verslagen, die na de verdwijning zijn geschreven. (1)

En wat zegt de profeet Jeremia, die erbij was toen de Babyloniërs Jeruzalem verwoestten? Redde hij de Ark? Nee, de profeet Jeremia schreef wel over de Ark in de tijd van Josia, maar wat hij schreef, ging over vertrouwelingen in de Ark van het Verbond. De aanwezigheid van de Ark in de Tempel gaf de mensen een vals gevoel van veiligheid wegens de aanwezigheid van de HEERE in hun midden. 

"En het zal geschieden, wanneer gij vermenigvuldigd en vruchtbaar zult geworden zijn in het land, in die dagen, spreekt de HEERE, zullen zij niet meer zeggen: De ark des verbonds des HEEREN, ook zal zij in het hart niet gedenken, en haar niet bezoeken, en zij zal niet weder gemaakt worden."
Jeremia 3:16 (Statenvertaling)

Wat Jeremia zegt, is dat in de toekomst de hele wereld God met de zuiverste bedoeling zal dienen. De mensheid zal dan begrijpen dat de Schepper niet beperkt is in tijd of ruimte. Ze zullen de Ark niet meer nodig hebben om zich de God van Israël te herinneren. (1)

Deze denkbeelden gaan heel diep, maar op welke manier redt Jeremia de Ark? De bron hiervoor komt weer uit een apocrief werk, de Makkabeeën, waarin Jeremia de ark redt en naar de berg Nebo brengt, waar hij verborgen wordt totdat God Zijn volk verzamelt en hun Zijn genade toont. Dan zal de HEERE deze dingen weer openbaren en de Glorie van de HEERE zal gezien worden en ook de wolk van Zijn heerlijkheid. (1)

Onder de gewelven van de Rots van
al-Aqsamoskee op de Tempelberg

In de rabbijnse traditie werden met de Ark ook de volgende voorwerpen verborgen: het kruikje manna, het kruikje heilige zalfolie, de staf van Aäron en het kistje waarin de Filistijnen een geschenk aan de God van Israël hadden gestopt (Yoma52b). Dit waren allemaal voorwerpen die als getuigenis voor de Ark waren geplaatst, zoals beschreven in de boeken Exodus, Leviticus en Numeri. Een andere bron meldt dat Josia de Ark verbergt "op zijn plaats" (Yoma 53b-54a). Dus waar is de Ark? Salomo, die de Tempel bouwde, vroeg God om wijsheid boven alles. Heeft hij de gevaren en dreigingen, waaraan de Ark en de heilige voorwerpen na zijn tijd bloot zouden staan, niet voorzien? De profeet Ezechiël maakt in zijn beschrijving van de Derde Tempel in de hoofdstukken 40-48 geen melding van de Ark. Waarom niet? De belangrijkste reden is dat het niet nodig is om een nieuwe Ark te bouwen als de oude nog steeds bestaat. Het is zeker dat Salomo de toekomstige dreiging wel heeft voorzien, maar de Ark niet heeft verborgen. Maimonides, de grote Middeleeeuwse Joodse denker, was vertrouwd met alle Joodse bronnen over de Ark. Dit had hij te zeggen over dit onderwerp in zijn monumentale werk, de Mishneh Torah, in het deel dat gewijd is aan de wetten van de Tempel. (1)

"Toen Salomo de Tempel bouwde, was hij zich ervan bewust dat deze uiteindelijk vernietigd zou worden. Daarom bouwde hij een kamer waarin de Ark onder het tempelcomplex in diepe doolhofachtige gewelven verborgen kon worden. Koning Josia beval dat de Ark werd begraven in de kamer die door Salomo was gebouwd, zoals gezegd in 2 Kronieken 35:3:'Ook zeide hij tot de Levieten, die aan geheel Israël onderwijs gaven en de HEERE heilig waren: zet de heilige Ark in den kamer dien Salomo, de zoon van David, de koning van Israël, gebouwd heeft. Gij behoeft die niet meer op den schouder te dragen. Dient thans de HEERE, uw god...' Toen hij werd begraven, werden de staf van Aäron, het kruikje manna en de zalfolie mede begraven. Al deze heilige voorwerpen keerden niet meer teug in de tweede Tempel." (Yad Hilkhot Beit Ha-Behirah, 4:1)

Tot nu toe is de Ark nog steeds niet gevonden. Niemand kent de huidige locatie waar de Ark begraven ligt. (1)

Wat gebeurt er daarna, als de Ark gevonden wordt?

Inderdaad een goede vraag wat er daarna zou gebeuren als de Ark van het Verbond gevonden wordt. De vondst van de Ark zou de grondvesten van de wereld schudden. Deze vondst kan leiden tot juridische gevechten, religieuze twisten (en wellicht oorlogen) en diverse aanspraken. Verschillende landen, organisaties en religies zullen ongetwijfeld een aanspraak op de Ark maken hetgeen tot bloedige oorlogen kan leiden. Ze denken dat de Ark bovennatuurlijke krachten bevat. Het Vaticaan kan ook gebruik maken van de aanspraak op de Ark van het Verbond. Eerder werd de zevenarmige gouden kandelaar, de Menorah, door de Romeinen tijdens de val van Jeruzalem in het jaar 70 na Chr. uit de tweede Tempel geroofd en als oorlogsbuit naar Rome vervoerd. Het triomfantelijk dragen van de Menorah door de Romeinen is nu nog te zien aan het relief van de triomfboog van Titus in Rome. Volgens hardnekkige geruchten bevindt de Menorah nog steeds in het Vaticaan. De Menorah is een zeer belangrijk symbool van het volk Israël. Op de eerste dag van de schepping schiep God het licht. Zonder licht is er geen leven. God Zelf is ook het licht. De Thora wordt vergeleken met het licht en de mitswot (geboden) met de lampen die het licht zichtbaar maken (Spreuken 6:23). Ook de ziel van de mens wordt voorgesteld als de lamp (Spreuken 20:27). De schacht van de Menorah is één geheel en heeft zeven olielampen die in het donker licht geven. De lampen werden gevuld met olijfolie, die een beeld is van de Heilige Geest, de Geest Gods (Zacharia 4:1-6). De Messias Yeshua is immers het licht van de wereld (Johannes 8:12). In zijn visioen zag Johannes Yeshua in het midden van de zeven menorahs staan (Openbaring 1:13). In het toekomstige Messiaanse vrederijk zal Israël het licht van de wereld zijn (Jesaja 60:3). In 1997 vroeg de Israëlische minister van Religieuze Zaken, Shimon Shetreet, de paus de Menorah aan Israël terug te geven. In 2004 heeft zelfs de voormalige Israëlische president Moshe Katsav het Vaticaan verzocht om een lijst te maken met geroofde voorwerpen en schatten uit de Tweede Tempel, die het Vaticaan momenteel in bezit zou hebben. (2) Twee Israëliërs wilden in 2009 paus Benedictus XVI laten arresteren bij zijn bezoek aan Israël, zodat hij gedwongen zou worden de Menorah terug te geven aan de rechtmatige eigenaar Israël. (2) Tot nu toe heeft het Vaticaan in alle toonaarden ontkend de Menorah in bezit te hebben. Maar volgens enkele ooggetuigen staat de menorah wel degelijk in de donkere gangen van het Vaticaan. De Joodse Temple Mount Faithful Movement die de Joodse Tempel op de Tempelberg wil herbouwen, is ervan overtuigd dat het Vaticaan de Menorah nog in bezit heeft. (2) Maar waarom wil het Vaticaan de Menorah niet aan Israël teruggeven? Het Vaticaan heeft een aantal duistere redenen waarom de Menorah niet aan Israël teruggegeven wordt. 

Eeuwenlang heeft het Vaticaan al een oog op Jeruzalem gehad. Dat heeft ertoe geleid dat er oorlogen om het Heilige Land en de stad Jeruzalem gevoerd werden. De Kruistochten waren een voorbeeld geweest. Verwoede pogingen om Jeruzalem in handen te krijgen waren tot nu toe tevergeefs gebleven. Toen Israël in de Zesdaagse Oorlog van 1967 Oost-Jeruzalem heroverd had, was het Vaticaan er niet blij mee. Vlak voor de Zesdaagse Oorlog had Paus Paulus een dringende boodschap naar de VN-secretarisgeneraal Oe Thant gestuurd. "In naam van de christenheid spreken wij de vurige hoop uit, dat in het ongelukkige geval - dat wij naar vast vertrouwen zich nimmer zal voordoen - dat de situatie verslechert, Jeruzalem met het oog op haar sterk gewijde en heilige karakter tot open en onschendbare stad zal worden verklaard,"klonk de boodschap van de paus. (3) Dat de paus "in naam van de christenheid" sprak, was een enorme brutaliteit. Dezelfde christenheid heeft het Joodse volk tweeduizend jaar lang verketterd en vervolgd. Het merkwaardige is dat de paus er geen bezwaar tegen had dat Jeruzalem in Jordaanse handen zou blijven! Maar Israël mocht volgens de paus Jeruzalem in geen geval krijgen! Het blijkt dat het Vaticaan nog steeds pogingen heeft ondergenomen om Jeruzalem in handen te krijgen. Ook heeft het Vaticaan goed begrepen dat wie Jeruzalem in handen heeft, heeft ook de wereldheerschappij in handen! Maar de Bijbel zegt dat de Messias die zal terugkomen, vanuit Jeruzalem over de hele wereld zal regeren. Dat wéét het Vaticaan heel goed! De heer Jan van Barneveld schreef in zijn boek 'Israël onze oudere broeder':"Het Vaticaan is zich heel goed bewust dat de strijd om Jeruzalem, die nu in volle gang is, in feite tot de voorpostengevechten hoort van de strijd om het komende koninkrijk." (3) Ook ziet het Vaticaan de heropbouw van de Derde Tempel door de Joden niet graag zitten! De Rooms-katholieke kerk leert dat de herbouw van de Derde Tempel "een gebeurtenis van de eindtijd" is, en dat "de ware tempel van God gevonden wordt in de Kerk der christenen, het Nieuwe Israël, en daarom het waar en voortdurend en wereldwijd offer, namelijk de eucharisatie, wordt gedragen aan God in eenheid en identiteit met het kruisoffer op Golgotha". (4) De leer van de Rooms-katholieke kerk is echter onbijbels en vals en ook gestoeld op de beruchte vervangingstheologie, die leert dat de kerk de plaats van Israël inneemt en God met Zijn volk Israël heeft afgedaan. Wat eucharisatie betreft, heeft dat niks te maken met het originele Bijbelse Avondmaal des Heren. Het heeft veel te maken met het occulte heidendom waardoor het brood en de wijn in het sacrement van de Eucharisatie kunnen worden veranderd. Dat heet transsubstantie. Zo verandert de gehele substantie van het brood in het lichaam van Christus en de gehele substantie van de wijn in het bloed van Christus, terwijl alleen de vorm of uitwendige gelijkenis van brood en wijn blijven, aldus de Roomse leer. (5)  Het Vaticaan beschouwt de herbouw van de Derde Tempel als "een streven van onbekeerde Joden"! Ongetwijfeld zal het Vaticaan een aanspraak maken, als de Ark van het Verbond gevonden wordt. De strijd is nog niet beslist, want de islam speelt een werelddominerende rol in de strijd om Jeruzalem.

Net als het Vaticaan heeft de islam het volk Israël ook verketterd. In de Koran staan talloze teksten die oproepen tot geweld en oorlog tegen de Joden en de christenen. De Palestijnen hebben dikwijls beweerd dat er nog nooit een Joodse tempel in Jeruzalem heeft gestaan en de Joden daarom niets in Jeruzalem te zoeken hebben. Maar de vondst van de Ark van het Verbond zou ongetwijfeld de islamitische leugens aan de kaak stellen en de Arabieren in grote verlegendheid brengen! Daarom stellen de Palestijnen alles in het werk om het bestaan van de Ark in twijfel te trekken. Ook zijn ze vastbesloten om Israël te vernietigen. Onlangs hebben de moslims verklaard dat Jeruzalem een hoofdstad van het wereldKalifaat zal worden. Voordat de Staat Israël in 1948 gesticht werd, hebben de moslims het bestaan van de Joodse Tempel altijd erkend! Ook erkennen de moslims het bestaan van de Ark van het Verbond! Het bestaan van de Ark wordt ook nog eens bevestigd door de Koran zelf! Als u een tekst van de Nederlandstalige Koran raadpleegt, vindt u vast en zeker géén vermelding van de Ark, omdat de westerse vertalingen van de Koran politiek correct en daarom niet betrouwbaar zijn. Een juiste vertaling uit de Arabische Koran (Yusuf Ali) luidt:

"En (verdere) hun profeet zeide tot hen: Een teken van zijn koningschap is dat er tot u zal komen de Ark van het Verbond, daarin vrede en geruststelling van uw Heer, en de relikieën achtergelaten door de kinderen van Mozes en de kinderen van Aäron, gedragen door de engelen. Voorwaar, daarin is een teken voor u, als gij gelovigen zijt." Soera 2:248

Volgens de meeste moslimgeleerden heeft de Ark een religieuze basis in de islam en het geeft de islam een speciale betekenis. Maar de Italiaanse imam Abdul Hadi Palazzi zegt dat het Joodse volk een speciale band heeft met zowel het land als de Tempelberg. Het houdt ook in dat de Ark van het Verbond aan het volk Israël toebehoort! Een Sjiitische sekte gelooft dat de Ark des verbonds nabij het meer van Tiberias aan het Einde der Tijden door de Mahdi, een islamitische verlosser, gevonden zal worden. 

De Roomskatholieke kerk en de islam zijn niet de enigen die om Jeruzalem strijden en de Ark dolgraag buit willen maken. Er zijn ook occulte groeperingen die de Ark voor zichzelf willen opeisen! Eén van de occulte groeperingen is de Vrijmetselarij. Binnen de Vrijmetselarij werkt men aan een zinnebeeldige tempel, waarvan de tempel van Salomo ten grondslag strekt. De vrijmetselaren hebben ook grote belangstelling voor de Ark van het Verbond. Het bewijs zien we een onderstaande foto dat genomen werd in een maçonniek gebouw. 

Een replica van de Ark in de Royal
Arch Room van de George Washington
Masonic National Memorial

Volgens de vrijmetselaren staat de tempel voor de mens en het Heilige der Heiligen voor het menselijke hart. Echter heeft de Vrijmetselarij totaal niets te maken met de aanbidding van de God van Israël, hoewel de Naam van God naast de namen van andere godheden genoemd wordt. De Naam van God wordt eigenlijk misbruikt voor duistere doeleinden, vandaar dat de vrijmetselaren het gebod hebben overtreden Gods Naam niet te mogen gebruiken (Exodus 20:7). De vrijmetselarij staat open voor alle religies en streeft alleen maar naar goddelijkheid. Dat wil zeggen: de mens wordt god. In het midden van het maçonnieke symbool, de winkelhaak en de passer, staat de letter G. G staat voor zowel gnostiek als God! Het woord gnostiek betekent kennis. Als u de Bijbel openslaat en Genesis 3:5-6 leest, dan begrijpt u waar het vrijmetselaarssymbool om gaat. Zouden de vrijmetselaren ook een Derde Tempel in Jeruzalem willen herbouwen? Dat  lijkt erop. De vrijmetselaren zien zichzelf als opvolgers van de Tempelieren en sommige vrijmetselaren noemen zichzelf ook Tempelieren. Het is bekend dat de Tempelieren ook ijverig naar de Ark van het Verbond hadden gezocht. Aan het einde van de Eerste Kruistocht in de vorege 12e eeuw beloofden Hughes de Paynes en de tempelieren in aanwezigheid van de Patriarch van Jeruzalem om het christelijke koninkrijk, Het koninkrijk van Jeruzalem genaamd, die zij zelf hadden gesticht, te verdedigen. De Tempelieren kwamen voor het eerst sinds de oudheid zeer dichtbij de geheime kelders van de Tempelberg. Ze geloofden dat de Ark des Verbonds diep onder de Tempelberg was verborgen gelegen, en begonnen in het geheim opgravingen te doen onder de Tempelberg. Sommige historici beweren dat de Ark des Verbonds door de Tempelieren naar Europa was meegenomen. 

De Tempelieren waren niet de enigen die als amateur-archeologen op zoek gingen naar de Ark des Verbonds.  Vandaag zijn er moderne archeologen die beweren de originele Ark van het Verbond gezien te hebben. De bekendste was Ron Wyatt (1933-1999). Ronald Eldon Wyatt was een controversiële Amerikaanse amateur-archeoloog en heeft nog nooit een uinversitaire opleiding archeologie gevolgd, want hij was een voormalig verpleegkundige anesthesist. (6) Hij claimde sensationele vondsten betreffende Bijbelse plaatsen en voorwerpen. Zijn claims worden in het algemeen verworpen door wetenschappelijke kringen. Ron Wyatt beweerde dat de Ark van het Verbond in een verborgen grot onder de door hem 'gevonden' ware plaats van de kruisiging van Yeshua ligt. Hij zei een geheime tunnel ontdekt te hebben, die hem zou voeren naar de Ark van het Verbond. Onder de grond was een holle steen waarin het kruis rechtop gezet was. Hij ontdekte dat er dwars door de grot een enorme spleet liep, want de aarde beefde nadat Jezus aan het kruis stierf. Loodrecht onder de plek van de grot trof hij niet alleen de Ark van het Verbond, maar ook allerlei heilige vaatwerk, gewaden en een reusachtige zwaard, het wapen van de reus Goliath. Ron Wyatt beweerde ook dat toen Jezus gekruisigd werd, droop Zijn bloed dwars door een rotsspleet naar beneden. Het bloed van Jezus zou zijn weg gevonden hebben tot op het verzoendeksel. (7) Want de Ark was precies onder de locatie van het kruis in een geheime grot verborgen. Veel archeologen en wetenschappers twijfelden aan de bewering van Ron Wyatt. Zelfs de Israëlische Archeologische Dienst, Israel Antiquities Authority (IAA) heeft de bewering van Wyatt meteen verworpen. De Israëlische archeoloog Joe Zias van IAA heeft verklaard dat Ron Wyatt noch een archeoloog was, noch heeft hij ooit legale opgravingen in Israël of Jeruzalem gedaan. Om opgravingen te doen, moet men tenminste een certificaat in de archeologie hebben. (6) Ron Wyatt had geen certificaat bij zich en was daardoor niet gekwalificeerd. Toen aan Ron Wyatt gevraagd werd waarom hij dan geen bewijzen gaf van zijn opzienbarende ontdekkingen, antwoordde hij:"God geeft mij daarvoor geen toestemming, omdat de tijd daarvoor nog niet aangebroken is." Zéér terecht! Zijn opmerking is juist, omdat de tijd inderdaad nog niet aangebroken is, nu de strijd om Jeruzalem ontbrandt gezien de huidige ontwikkelingen. De Arabische Revolutie heeft niet alleen geleid tot val van oude pro-westerse en dictatoriale regimes, maar ook tot installering van nieuwe islamitische en op Sharia geschoeide regimes waardoor het net om Israël verder sluit. 

De tijd is echter nog niet gekomen dat de Ark van het Verbond gevonden zal worden. Zowel liberale als conservatieve, maar ook religieuze Joden en Evangelisch-protestantse christenen verwachten op grond van Ezechiëls profetie dat een Derde Tempel in Jeruzalem zou komen, als die dan wordt opgericht door de Messias. Sommige Joodse en protestants-christelijke groeperingen streven ernaar zelf een derde tempel te bouwen, al dan niet met verwijdering van de al-Aqsamoskee en de Rotskoepel. Met het oog op Israëls staatsveiligheid en de rechten van verschillende bevolkingsgroepen in Israël blokkeren de Israëlische regering en rechtbanken regelmatig protestacties en initiatieven van diverse organisatie, die voor de bouw van de Derde Tempel ijveren. (4) Ook is de tijd voor de bouw van de Derde Tempel niet aangebroken. Het ontgaat zéér véél christenen wel wat Yeshua (Jezus) zegt over Jeruzalem. Bij Zijn intocht in Jeruzalem weende Hij om de toekomst van de geliefde stad. Hij voorzag de verwoesting van Jeruzalem dat in het jaar 70 na Chr. inderdaad gebeurde, en zei letterlijk dat Jeruzalem nog steeds vertrapt door de heidenen is. Vandaag is Jeruzalem vertrapt door de Palestijnen, de Arabische islamitische landen, de Verenigde Naties, de Verenigde Staten, de Europese Unie, het Vaticaan en verschillende christelijke groepen die in Gods ogen heidenen zijn. Echter zullen de dagen van de heidenen bijna geteld zijn, zoals Jezus voorzegde:

"Jeruzalem zal van de heidenen vertreden worden, totdat DE TIJDEN DER HEIDENEN VERVULD ZIJN." 
Lukas 21:24b (Statenvertaling) 

De vondst van de Ark van het Verbond en de herbouw van de Derde Tempel zijn alleen mogelijk, als de tijden der heidenen vervuld zijn en Jeruzalem de hoofdstad van het Messiaanse vrederijk zal worden. Het kan alleen geschieden wanneer de Messias Yeshua komt. Waarom de Ark van het Verbond nog altijd niet gevonden is, heeft God een zéér goede reden. Net zoals Hij ook een zéér goede reden heeft het lichaam van Mozes in een geheim locatie te begraven. Juist in verband met Roomse, islamitische en maçonnieke (en nog vele andere politieke en religieuze groeperingen)  occulte en afgodische gebruiken en relikwieën blijkt de oneindige wijsheid van God dat Hij Mozes in het geheim had laten begraven (Deuteronomium 34:6), want Mozes is tot de huidige dag nog altijd vereerd door zowel Joden als christenen en moslims! Veel religieuze groeperingen achten hem nog hoger dan Jezus! Het zou veel erger zijn, wanneer zij één van Mozes' beenderen zouden vinden en als relikwie gebruiken zoals de Lijkwade van Turijn! Ook zouden verschillende religies zoals het Roomskatholicisme en de islam aanspraak maken op het lichaam van Mozes! Het gebeurde al eerder in een geval, toen de aartsengel Michaël met de duivel twistte over het lichaam van Mozes (Judas 1:9). Hetzelfde zal zeker gaan gebeuren, als de Ark van het Verbond gevonden wordt. De vondst zal ongetwijfeld een aanleiding tot bloedige conflicten tussen religieuze groeperingen, zowel de Joodse als de christelijke en de islamitische, en mogelijk een wereldoorlog geven. Daarom laat de God van Israël, zo wijs is Hij wel (!), beslist NIET toe dat men de echte Ark van het Verbond zou vinden. 

Daniel Gwetzman schreef dat de tijd voor de vondst van de Ark nog niet rijp is. De tijd van de Messias is nog niet aangebroken. Die zal aangekondigd worden door grote gebeurtenissen in de hemel. Er zal een grote en ware verandering in de wereld komen. Ten dien dage krijgen we allemaal als bruidsgeschenk de 'Kennis van God'. Dit houdt in de erkenning dat God Rechtvaardig, Liefdevol en Getrouw is en dat Hij hierin behagen schept. Zijn belofte van trouw is eeuwigdurend. 

"Te dien tijd zullen zij Jeruzalem noemen, des HEEREN troon; en al de heidenen zullen tot haar vergaderd worden, om des HEEREN Naams wil, te Jeruzalem; en zij zullen niet meer wandelen naar het goeddunken van hun boos hart."
Jeremia 3:17 (Statenvertaling)

Het doet er niet toe waar de Ark van het Verbond gebleven is. De Ark hoort geen plek in de ware godsdienst te verdienen, zoals de Israëlieten dachten in de koperen slang een ware godsdienst gevonden te hebben en aanbaden deze koperen slang, omdat die genezing bracht, toen hun voorouders in de woestijn gebeten werden door de slangen. Koning Hizkia maakte een einde aan de afgodische aanbidding van de koperen slang en liet hem stukslaan. De Bijbel herinnert ons er aan dat de koperen slang een voorafbeelding was van de wijze waarop de Messias Yeshua verhoogd zou worden. Het kruis van Christus op Golgotha heeft zijn bestemming volbracht, net zoals de koperen slang haar bestemming heeft volbracht. De Ark van het Verbond heeft ook zijn bestemming volbracht, toen de ware Hogepriester Jezus Christus ofwel Yeshua HaMasjiach door Zijn eigen bloed in het Heiligdom eenmaal ingegaan was om eeuwige verlossing voor de mensheid te bewerkstelligen. De ware godsdienst vindt plaats wanneer we God alleen moeten aanbidden in geest en waarheid, omdat God Geest is (Johannes 4:24). Want  er is geen andere naam onder de hemel en op de aarde, dan alleen de Naam van Yeshua waardoor wij behouden moeten worden (Handelingen 4:12). Jezus Christus ofwel Yeshua HaMasjiach, is de Levende Steen die door de mensen verworpen is, maar een hoeksteen, een zeer kostbaar fundament, geworden dat door God uitverkoren is (Psalm 118:22, Jesaja 28:16, Romeinen 9:33, I Petrus 2:7). Want de aanbidding ligt niet in Mozes, de koperen slang of de Ark van het Verbond, dan alleen in Yeshua, de Zoon van God. Alleen door Yeshua kunnen we zalig worden! Om Sions wil zal ik niet zwijgen. God zegene u.

                                                                                        Paul Parker

Het auteursrecht van dit artikel ligt bij AMI en de blogger. Zonder toestemming van blogger Paul zijn vermenigvuldiging, eigen gebruik en publicatie in een ander blog of website verboden.

Bronnen en referenties:

(1) Waar is de Ark van het Verbond? Door Daniel Gwertzman.
(2) nl.wikipedia.org/wiki/Menora, diverse mediabronnen
(3) Israël onze oudere broeder. Door dhr. Jan van Barneveld
(4) nl.wikipedia.org/wiki/Joodse Tempel
(5) De Mysteriegodsdienst van Babylon. Door Ralph Woodrow
(6) en.wikipedia.org/Ron Wyatt
(7) Skepsis.nl