Jom Kippoer, de Grote Verzoendag

Wat is Jom Kippoer?

Jom Kippoer is de Grote Verzoendag. Het is de belangrijkste en heiligste dag van het volk Israël. Een Joods Nieuwjaar begint met Rosh HaShanah en op de tiende dag komt de meest ernstige dag van het Joodse jaar, de Grote Verzoendag, de dag van het verkrijgen van verzoening met de medemens en met God. De term Jom Kippoer is eigenlijk geschreven in de meervoud in de Thora, Jom HaKippoerim ofwel de Dag van de Vergevingen, omdat het een reinigingsproces van veelheid van zonden en overtredingen is. Jom Kippoer behoort ook tot de feestdagen van de Eeuwige, omdat God deze verzoendag ook Zelf heeft ingesteld, zoals Hij tegen Mozes zei:"Spreek tot de kinderen Israëls, en zeg tot hen: De gezette hoogtijden des HEEREN, welke gij lieden uitroepen zult, zullen heilige samenroepingen zijn; deze zijn Mijn gezette hoogtijden. "  (Leviticus (Hebreeuws: Wajikra) 23:1. Statenvertaling) Het Hebreeuwse woord moadiem betekent 'aangewezen tijden', 'gezette tijden' of 'hoogtijden'. Hele bijzondere feesten die God aan Zijn volk Israël gaf om te vieren en tot een getuigenis, bevatten het verlossingsplan van God voor de wereld, zoals u zult ontdekken. Nergens staat in de Bijbel te vinden dat we Kerst, Pasen en Hemelvaartsdag moeten vieren, zoals de Kerk beweert. Nog nooit heeft Yeshua (Jezus), Kefa (Petrus), Sjaoel (Paulus) of een ander in de Bijbel opgeroepen tot het gedenken van de geboortedag, de sterfdag, de dag van de opstanding of de hemelvaart van Yeshua op een speciale dag. Terwijl de Eeuwige, de God van Israël, Zelf heeft ingesteld wanneer Zijn feesten moeten worden gevierd, heeft Hij deze Joodse feesten NOOIT afgeschaft of van hun waarde ontdaan, zoals de Kerk wel beweert. Integendeel, Yeshua vierde ook de feesten van de Eeuwige! Als u wist dat de zogenaamde christelijke feesten, zoals de Kerst, Pasen en Hemelvaartsdag, van oorsprong heidens zijn, zult u ongetwijfeld hen niet vieren! Het is belangrijk om te weten dat de Joodse feestdag Jom Kippoer als een EEUWIGE feestdag door God Zelf is ingesteld, zoals in het Bijbelboek Leviticus staat beschreven: 

"Spreek tot de kinderen Israëls, zeggende: In de zevende maand, op de eerste der maand, zult gij een rust hebben; een gedachtenis des geklanks, een heilige samenroeping. Geen dienstwerk zult gij doen; maar gij zult de HEERE vuuroffer offeren. Verder sprak de HEERE tot Mozes, zeggende: Doch op de tiende dezer zevende maand zal de verzoendag zijn, een heilige samenroeping zult gij hebben; dan zult gij uw zielen verootmoedigen, en zult de HEERE een vuuroffer offeren. En op diezelfde dag zult gij geen werk doen; want het is de verzoendag, om over u verzoening te doen voor het aangezicht des HEEREN uws God. Want alle ziel, welke op diezelfdedag niet zal verootmoedigd zijn geweest, die zal uitgeroeid worden uit haar volken. Ook alle ziel, die enig werk op diezelfde dag gedaan zal hebben, die ziel zal Ik uit het midden haars volks verderven. Gij zult geen werk doen; het is een EEUWIGE INZETTING voor uw geslachten, in al uw woningen."
Leviticus 23:24-31 (Statenvertaling)

De Grote Verzoendag is niet alleen het bijzondere karakter van zowel het rabbinale Jodendom als het Joodse volk, maar staat ook in het teken van onze Verlosser, de Messias Yeshua! De centrale thema's van Jom Kippoer zijn verzoening en bekering. Vanaf de uittocht uit Egypte hebben de Joden eeuwenlang Jom Kippoer gevierd als 25 uurse periode van vasten en intensieve gebed. Ze brengen vaak het grootste deel van de dag in de synagogediensten.

De Joden bidden in de synagoge
op Jom Kippoer. 

Jom Kippoer voltooit de jaarlijkse periode, die in het Jodendom bekend staat als Yamim Nora'im (Dag van ontzag) Hoge Heilige dagen. Jom Kippoer is de tiende dag van de maand Tishrei. Voorafgaand aan Jom Kippoer is Erev Jom Hakippoerim de dag wat overeenkomt met de negende dag van de Hebreeuwse maand Tishrei. Deze dag wordt herdacht met twee feestelijke maaltijden, het geven van liefdadigheid en anderen vragen om vergeving. In Leviticus 16:29 wordt door God bepaald dat tiende dag van de zevende maand als de dag van verzoening moet worden gevierd. Er staat ook geschreven dat Jom Kippoer een eeuwige inzetting is en niet afgeschaft mag worden! Op Jom Kippoer mag er niet gewerkt worden, omdat de Grote Verzoendag een strikte rustdag is. Deze dag wordt in de Thora 'Sabbat van de Sabbatten' genoemd. In tegenstelling tot gewone dagen, waarvan drie gebedsdiensten gehouden worden, heeft Jom Kippoer vijf gebedsdiensten dat we de rabbinale uitleg straks zullen gaan lezen. Overeenkomstig met de voorschriften vanuit Leviticus 23:27 dienen de Joden zich onthouden van vijf vormen van genot: traditioneel mogen ze op de Grote Verzoendag niet eten en drinken, geen leren schoenen dragen, niet baden of wassen, geen parfums en lotions gebruiken en geen seksuele omgang of echtelijke relatie hebben. Totale onthouding van eten en drinken begint meestal 20 minuten voor zonsondergang; de zogenaamde tosefet Jom kippoer en eindigt na zonsondergang de volgende dag. Alle gezonde volwassenen die ouder dan 12 of 13 jaar zijn, voldoen aan de eisen voor het vasten, behalve mensen met bepaalde medische aandoeningen. (1) Vrijwel alle Joodse feestdagen zijn ritueel, maar Jom Kippoer is de dag dat men gaat vasten en overpeinzingen doen. Immers, het is de dag van verzoenen, bekering en vergeven. 

Grote Verzoendag begint met Kol-Nidré, de avond waarop in de synagoge onder meer het prachtige Kol-Nidré-lied wordt gezongen. Daarin wordt op indringende wijze de zin van de Grote Verzoendag tot uitdrukking gebracht. De gehele volgende dag wordt niet gegeten en gedronken. (1) Men brengt deze dag voor een belangrijk deel in gebed in de synagoge door, zoals we straks de rabbinale uitleg lezen. Men draagt veel witte kleding als symbool van onschuld en reinheid, zoals de Bijbel duidelijk aangeeft. In de Bijbelse dagen dat de Tempel nog bestond, was dit de enige dag in het jaar dat de Hogepriester (Hebreeuws: Cohen Gadol) door het Voorhangsel ging, dat het Heilige scheidde van Kadosh HaKadshim (Het Heilige der Heiligen), en daar gebeden uitsprak voor zichzelf, zijn gezin en het gehele volk Israël en het bloed op het verzoendeksel van de Ark van het Verbond besprenkelde voor verzoening van zonden en overtredingen van het volk Israël. In de Tenach staat bechreven dat op Jim Kippoer twee bokken als zondoffer en een ram als brandoffer voor het gehele volk Israël werden geofferd. Op de Grote Verzoendag werd er ook loting gedaan over twee bokken: een lot voor de HEERE en een voor Azazel. Als het lot op de bok voor de HEERE gevallen is, dan wordt het als zondoffer geslacht voor verzoening. Maar als de bok, waarop het lot voor Azazel gevallen is, zal men hem levend voor het Aangezicht des HEEREN stellen om daarmee de zonden en overtredingen van het volk op de bok laden. Dan wordt de levende bok naar de woestijn, waar Azazel woont, weggezonden om zodoende symbolisch de zonden van het volk weg te dragen. De voorschriften van de Grote Verzoendag staan in Wajikra (Leviticus) 16:1-34 te lezen.

De Grote Verzoendag krijgt nog een extra dimensie, wanneer de Messias Yeshua als Cohen Gadol niet door het bloed der bokken en kalveren, maar door Zijn eigen Bloed eenmaal voor het Aangezicht van de Eeuwige in het Heilige der Heiligen binnengegaan is om een eeuwige verlossing voor de hele mensheid te bewerkstelligen, zoals in Hebreeën 9:1-27 staat geschreven. Jom Kippoer is ook profetisch wat niet alleen betreft het verlossingswerk van de Messias Yeshua, maar ook betrekking heeft op het nationale herstel van Israël en de wederkomst van de Messias! De ware betekenis van Jom Kippoer begrijpen we pas, als we een tekst uit het Bijbelboek Jesaja lezen:  

"Komt dan, en laat ons samen rechten, zegt de HEERE; al waren uw zonden als scharlaken, zij zullen wit worden als sneeuw, al waren zij rood als karmozijn, zij zullen worden als witte wol."
Jesaja 1:18 (Statenvertaling)

Rabbinale uitleg Jom Kippoer

 De Nederlandse rabbijn Simon de Vries (1870-1944) heeft in zijn boek "Joodse riten en symbolen" uitgelegd wat de grote betekenis van de Grote Verzoendag is. Zijn boek is een verhandeling over Joodse feestdagen en hun diepere betekenis. Tevens herinnert het ons ook er aan dat de Grote Verzoendag en andere Joodse feestdagen door de Eeuwige Zelf gegeven zijn. De rabbijn schreef:

Vroeg begint de ochtenddienst. Het is vaak buiten nog niet helder licht, wanneer in de synagoge het gebed geopend wordt met het Adon Olam, waarmede Kol-Nidré-avond werd besloten. Niet waar? 'Abraham stond vroeg op in de morgen' - toen hij geroepen was tot een onvoorwaardelijke, ontzettende gehoorzaamheid in zich gereed moest maken, om zijn enige zoon aan God te geven. Hij had alle reden om te talmen en had, zelfs voor uitstel, gemakkelijk voorwendsels kunnen vinden. Maar hij stond vroeg op en ging. Hij gehoorzaamde. Zonder meer. En deed terstond, zo snel hij kon, wat hem bevolen was. Zo wil dit, in het vroege morgenuur zich stellen voor God, die deze dag bijzonder dringend roept, gaarne een bescheiden volgen uit de verte aanduiden van het zo ontzagwekkende voorbeeld, dat de eerste der aartsvaderen heeft gegeven: bereidwiligheid, onderwerping, overgave. (2)

Al begint de dienst nu reeds vroeg, hij duurt de hele dag en wordt niet onderbroken. Maar met de gewone gebeden van de ochtend - Sjacharieth - het daar aansluitende specifieke gebed van de dag - Moesaf -, het middaggebed - Minchàch -, en het ook weer het speciale slotgebed - Ne'ielàh -, van de Verzoendag, met de vaste hoofdgebeden alleen van deze bidstonden, ware de ganse dag niet te vullen. En toch had en heeft men behoefte om heel de Grote Dag met godsdienstoefeningen in het bedehuis door te brengen, sinds na de Tempel te Jeruzalem, het huis des gebeds de verzamelplaats werd voor alle godsdienstig samenzijn en het centrum voor de gemeenschappelijke godsdienstige levensuitingen. Er werd in voorzien. Reeds de eerste dichters, de Paitaniem - dat zijn de poëten uit de vroegste periode der ontluikende Nieuwhebreeuwse poëzie in de 9e à 10e eeuw - begonnen het gebedenboek met Pijoetim, dat zijn gedichten, liturgische stukken in dichtvorm, aan te vullen. En vele volgende geslachten leverden nieuwe bijdragen. Zo volgt er nu zang na zang, gedicht op gedicht. Het zijn niet allemaal liederen, niet allemaal gedichten, die in het Machzor - dat is de cyclus der feestgebeden - zijn opgenomen en er nu een vaste plaats verkregen hebben, waarvan zij niet meer te verdringen zijn. Maar er zijn ook vele zangen bij van grote dichtervorsten. En ook al wat er aan ware poëzie te kort komt, wat dichterlijke waarde mist en soms niet boven het peil stijgt van gewone rijmelarij, is toch nog hoog van religieuze verheffing en warm van heilige godsdienstgloed. En bijna al deze stukken hebben door de eeuwen heen ieder een eigen melodie aangenomen, of ten minste wel een eigen recitatief. Er zijn er ook onder, die de voorzanger geheel of gedeeltelijk de vrijheid laten, om bestaande zangwijzen te variëren of geheel nieuwe samen te stellen, of ook om als het hart hem dringt, uit zijn gevoel en zijn muzikale ingeving te fantaseren. Zo reciteert en zingt men onder de leiding der voorzangeers door de dag heen. (2)

Elk der afzonderlijke bidstonden: het ochtendgebed, het Moesaf-gebed, het middag- en het slotgebed, wordt met Seliechoth of boetgebeden besloten. Verscheiden stukken uit de seliechoth der werkdagen van voor Nieuwjaar uit de tien bekeringsdagen worden dan nog eens plechtig herhaald en de belijdenis van zonden wordt telkens weer, stil door ieder voor zichzelf in de hoofdgebeden en luid te zamen aan het slot der seliechoth met de voorzanger uitgesproken. Tweemaal deze dag wordt de heilige Wetsrol uit de Ark (kast waarin de Thorarollen bewaard worden) naar de biema gedragen en een stuk eruit voorgelezen. 's Ochtends, als het ochtendgebed in omstreeks vier ruime uren is verricht, dan wordt de Wetsrol op Wajikra 16:1-34 opengerold en dit hele hoofdstuk voorgedragen in de alleen voor de Ontzagwekkende Dagen - de Jamien Noraïem - gebruikelijke spraakmelodie, onderverdeeld, als Jom Kippoer op een werkdag valt in zes en op sabbat in zeven stukken, waarbij dus zes of zeven personen voor de Thora worden 'opgeroepen'. In dit hoofdstuk staat de tempeldienst voor de Grote Verzoendag. Uit een tweede Wetsrol wordt Bemidbar (Numeri) 29:7-11, dat voorschriften voor de viering van de dag en voor de offerdienst bevat, met een zevende, respectievelijk achtste opgeroepene voorgelezen. En deze leest daarna uit een boek, niet uit een geschreven rol, aan de gemeente de Haftaràh, de profetische voordracht voor: Jesaja 57:14 en met 58 , waarin vasten voor de vorm zo fel gegeseld en menselijkheid zo heerlijk bezongen en ieder aan het hart wordt gelegd. (2)

Thora-rol

Later, op de dag, bij de aanvang van het middaggebed, wordt ten tweede male de Thora opengerold. Nu worden er drie personen 'opgeroepen' met wie het 18e hoofdstuk van Leviticus wordt voorgelezen, dat waarschuwt tegen de onkuisheid en de uitspattingen van een verderfelijk heidendom en tot levensheiliging vermaant. De derde der opgeroepenen leest nu, weer uit een boek, heel het boek Jona voor. Leest voor van Jona, die God en zijn plicht niet kon ontlopen, van het grote Ninevé dat luisterde naar de Godsgezant en vastte, dat terugkeerde van de weg van slechtheid en onrecht en geweld en dat vergeving en genade vond. (2)

Jona en de walvis

De tempeldienst, zoals die is omschreven in het stuk van de Thora, dat 's morgens wordt voorgelezen en dat in de Talmoed (traktaat Joma) in bijzonderheden is uitgewerkt, vormt de stof, die een Paitan in een liturgisch dichtstuk heeft neergelegd, dat in het Moesaf-gebed is ingelast en daarvan het hoofdbestanddeel uitmaakt. De hele dienst in de Tempel van weleer gaat dan aan ons oog voorbij. Wij leven alles mede. Wij doen zelfs alles mede, wat mede is te doen. (2)

Hogepriester van Israël

Nooit wordt er in de synagoge geknield dan alleen op Nieuwjaar en op Grote Verzoendag. Op Nieuwjaar in het stuk 'Alenoe', een deel van het Moesaf-gebed, waar het heet:'..en wij knielen en werpen ons ter neder voor de Koning aller koningen, de Heilige, geloofd zij Hij.' Dat geschiedt bij geopende Ark, eerst door de gemeente, dan door de voorzanger, onder de zang der betreffende Hebreeuwse woorden. Zo gebeurt het eveneens op de middag van Jom Kippoer bij datzelfde deel van het Moesaf-gebed. En dan volgt het verhaal en het zien en het meeleven van de tempeldienst van weleer. (2)

Zo wordt daar ook verhaald: dat de Hogepriester voor het verrichten van offerhandelingen binnen ging in het Allerheiligste, hetwelk hij nooit anders dan op de Grote Verzoendag mocht betreden en dat hij bij het verlaten van het Allerheiligste, als hij weer voor het oog der in spanning wachtende menigte verscheen, haar het Bijbelwoord toeriep:"Want op deze dag zal Hij u verzoening schenken om u te reinigen; voor de Eeuwige zult gij rein zijn." (Leviticus 16:30)
 En dat hij dan de vierletterige Naam van God niet met de aanduiding Adonai is Heer uitsprak, maar voluit zoals het woord in werkelijkheid luidde. En dan:"de priesters en het volk, die in de tempelhal stonden, als zij hoorden de Naam, de geëerbiedigde en ontzagwekkende, voluit te voorschijn komen uit de mond van de Hogepriester in heiligheid en reinheid...dan knielden zij en wierpen zij zich neder en vielen op hun aangezichten en riepen: Geloofd zij de Naam van de heerlijkheid van Zijn Koningschap, immer en eeuwig!" (2)

En nu doet het de schare in de synagoge al de drie malen, dat het verhaal ervan voorkomt in deze herdenking. En de voorzanger doet het telkens daarna onder plechtige zang van oude melodieën. In aandoenlijke zuchten klinkt dra dit eigenaardige epos uit:"Zó was het eens! En nu...?" Waarop in bittere klachten het leed der ballingschap wordt uitgezongen. In roerend, eenvoudig, haast klassiek poëtisch proza. Zo wisselen elkander de momenten af, die altijd weer opnieuw de aandacht vermogen te boeien. De voorzangers worden niet moe en vergezellen de woorden met oude en nieuwe, maar immer frisse zang. Wie zich trouw door hen laat leiden, vergeet vanzelf naar de tijd te vragen. En zo nadert snel het einde van de grote dag. "Als de schaduwen buiten langer en langer worden en de zon over de toppen der bomen heen begint weg te gaan,"dan is het tijd om in de synagoge het slotgebed - Ne'ielah - te beginnen. Een groot uur, voordat de sterren in het uitspansel staan. Dan komt nog eenmaal de aanvangsstemming van Kol-Nidré-avond binnen. Straks zullen de hemelpoorten achter het licht van de dag gesloten worden. De poorten des gebeden staan nu nog open! En met vernieuwde innigheid stijgen nu de roerende smekingen op, die de inhoud van ne'ielàh vormen. Alle lichten gaan weer aan. Een oude wellicht in gans de Joodse wereld inheemse melodie gaat, gezongen door de voorganger, door de ruimte en vult de sfeer. En zodra hierop in stilte door allen staande het hoofdgebed is uitgesproken, worden de deuren der heilige Ark geopend. Nu voor het laatst. Zij blijven thans open tot het einde van de dienst, dat onder mooie liturgie en afwisselende zang ongemerkt heel spoedig nadert. (2)

Het is 'nacht'. De schare hult de hoofden in de gebedsmantels. Er wordt Sjémoth gezegd: 

                                              "Hoor Israël! Adonai is onze God. Adonai is één!" 
                                               Devariem (Deuteronomium) 6:4, Markus 12:49

                  "Geloofd zij de Naam van de heerlijkheid van Zijn Koningschap immer en eeuwig!"
                                           "De Eeuwige, Hij is God! De Eeuwige, Hij is God!"

Ziedaar, hetgeen aan de sponde van een stervende broeder of een zieltogende zuster door allen, die bij het verscheiden van een kind van de Joodse stam aanwezig zijn, tezamen wordt uitgesproken. Nu, bij het einde van de Jom-Hakkipoerim, stroomt het uit alle monden en harten. Wie gaat er de eeuwigheid in? Ieder onzer kan het zijn. Welnu, wij zijn bereid! Bereid voor alles, in de Naam van de Eeuwige, de God van Israël! De voorzanger ontboezemt weer het eerst deze geloofsbelijdenis. De gemeente zegt hem iedere zin afzonderlijk na. De eerste zin eenmaal, de tweemaal driemaal en de derde zevenmaal. En als de laatste geluiden van het Sjémoth zijn weggestorven en het snikken, dat er soms door allerlei herinneringen bij is opgewekt, niet meer vernomen wordt, dan gaat er een langgerekt bazuingeschal, één sjofartoon slechts, over de hoofden. De deuren der heilige Ark worden gesloten. De dag zweeft weg. (2)

De sjofar geblazen

Aldus de rabbijn de Vries

"Wie is een God gelijk Gij, Die de ongerechtigheid vergeeft, en de overtreding van het overblijfsel Zijner erfenis voorbijgaat? Hij houdt Zijn toorn niet in eeuwigheid; want Hij heeft lust aan goedertierenheid. Hij zal zich onzer weder ontfermen; Hij zal onze ongerechtigheid dempen; Ja, Gij zult al hun zonden in de diepten der zee werpen. Gij zult Jakob de trouw, Abraham de goedertierenheid geven, die Gij onze vaderen van oude dagen af gezworen hebt."
Micha 7:18-20 (Statenvertaling)

Datum Jom Kippoer

2012: van 's avonds 25 tot 's avonds 26 september

Korte biografie van rabbijn S.P.H. de Vries

Rabbijn S.P.H. de Vries (1870-1944) was geboren en opgetogen in het Achterhoekse Neede. Aangezien er geen synagoge in zijn geboorteplaats was, ging hij naar de sjoel van Borculo, waar hij ook Joodse les kreeg. Vanwege zijn bijzondere aanleg en uitmuntendheid begon hij al op dertienjarige leeftijd een rabbijnenstudie aan het Nederlands Israëlitisch Seminarium te Amsterdam. In de sjoel van het nabijgelegen Haaksbergen trouwde hij met Judith de Jong, dochter uit een lokale middenstandsfamilie. Na zijn afstuderen werd hij rabbijn van de Joodse gemeente van Haarlem. Ook werd hij later geestelijk verzorger voor Joodse psychiaterische patiënten en gevangenen. Voorts was hij als publicist en leraar Hebreeuws op diverse scholen actief. Voor allerlei bladen schreef hij artikelen zoals een uiteenzetting van het Joodse geloof voor niet-Joden in de Oprechte Haarlemsche Courant. In de jaren 1928-1932 verscheen zijn grote werk, bestaand uit twee delen over het Jodendom, getiteld Joodsche riten en symbolen. (3)

Boek Cover Joodse riten en symbolen
door rabbijn S.P.H. de Vries

Joodse riten en symbolen gold zich al als hét vooroorlogse naslagwerk op het gebied in de Nederlandse taal. Het was het geijkte geschenk voor Joodse feestdagen, maar ook onder niet-Joden was er veel belangstelling. Het boek Joodse riten en symbolen werd meermalen herdrukt en dient nog altijd als vraagstuk over het Jodendom. De grootste verdienste van rabbijn de Vries is dat hij, uitgaande van een orthodox gezichtspunt, steeds rekening houdend met Torah en Traditie, en door zijn roeping vervuld van een sterk religieuze atmosfeer, zijn boek vrij heeft weten te houden van verheerlijkende adjectieven. De onderwerpen die hem juist om hun religieus-historisch karakter zo aan het hart gaan, beschrijft hij met een grote mate van objectiviteit. Wie dan ook de poëtische kracht wil leren kennen en voelen van de Joodse traditie zoals die door vele eeuwen van Diaspora heen onvergankelijk is gebleven, vindt in rabbijn Simon de Vries een even kundige als betrouwbare gids. Een oude citaat uit de Volkskrant luidde:"Een kostelijk beeld van de rijkdom en gevoelsdiepte van het orthodoxe Joodse leven." (2) Ook schreef rabbijn de Vries een leerboek Hebreeuws. Hij was een voorstander van het zionisme, een opvatting waarin hij werd bestreden door andere orthodoxe Joden. In 1940 legde hij zijn rabbinale werk bij de Joodse gemeente van Haarlem neer en ging met emeritaat (pensioen van een hoogleraar, magistraat of geestelijke). Twee jaar later moest hij op aanwijzing van de Duitse bezetter naar Amsterdam verhuizen, waarvan hij in 1943 werd gedeporteerd naar het kamp Westerbork. De rabbijn, wiens geestesgesteldheid sterk bleef, was een steun voor andere kampbewoners. Begin 1944 werd hij met zijn vrouw naar het Duitse concentratiekamp Bergen-Belsen afgevoerd, waar hij op 73 jarige leeftijd omkwam.  (3)

Slotzin

Jom Kippoer is een hele bijzondere, maar heilige feestdag van het Joodse volk. Tevens is deze feestdag ook Bijbels voorgeschreven! Dat is iets wat zeer veel christenen en niet-Joden niet kunnen begrijpen. De valse kerkelijke leer, beter bekend als vervangingstheologie die beweert dat de Kerk de plaats van Israël heeft ingenomen, heeft bijna alle christenen wel van het Woord van God vandaan gehouden en geestelijk verblind voor de echte betekenis van de Bijbelse feesten. Het is niet waar wat voorgangers, kerkleiders en theologen zeggen dat de Grote Verzoendag de vervulling van Jezus Christus is. Nergens staat in de Bijbel te vinden dat de sabbat of Jom Kippoer de vervulling van Jezus Christus is en niet gevierd hoeft te worden. Wat de kerk zijn eigenmachtige leer verkondigt, is een leugen. Deze leugen komt van het rijk der duisternis vandaan. Veel christenen realiseren zich niet dat satan niet alleen het Joodse volk, maar ook de Thora en alle Joodse feestdagen verschrikkelijk háát! Hij begrijpt wel dat alle Joodse feestdagen veel te maken hebben met het verlossingsplan van God voor de hele mensheid! Daarom heeft hij via de Kerk de Joodse feestdagen die door de eerste christenen ook gevierd werden, overboord gegooid en heidense feestdagen met christelijke saus ingevoerd. Het is beschamend om de zwarte bladzijden van de geschiedenis te moeten lezen hoe de Kerk in vele eeuwen de Joodse feestdagen heeft verboden, de Thorarollen en de synagogen liet verbranden. Als de christenen die zeggen Israël met hun hart lief te hebben, de Joodse feestdag zoals Jom Kippoer willen meevieren, dan heb ik een goede raad voor hen dat zij op de Grote Verzoendag zich zullen moeten verootmoedigen voor het Aangezicht van God om hun zonden te belijden voor wat zij het volk Israël hebben aangedaan. Wel met oprechte berouw. Ook horen de christenen hun zonden aan het Joodse volk te belijden voor wat het christendom tweeduizend jaar lang het Joodse volk heeft vervolgd! God verlangt ook van de christenen dat zij hun zonden en die van de Kerk aan Hem moeten belijden. Helaas leven zeer veel christenen nog steeds in grote onwetendheid wat de echte Bijbelse betekenis van Joodse feestdagen is. Jom Kippoer is immers de dag van het verzoenen met de medemens en met God. Om Sions wil zal ik niet zwijgen. God zegene u.

                                                                               Paul Parker

Het auteursrecht van dit artikel ligt bij de blogger. Zonder toestemming van blogger Paul zijn vermenigvuldiging, eigen gebruik en publicatie in een ander blog of website verboden.

Bronnen en referenties:

(1) Joods godsdienstig leven, en.wikipedia.org/wiki/Yom Kippur
(2) Joodse riten en symbolen. Door rabbijn S.P.H. de Vries
(3) nl.wikipedia.org/wiki/Simon de Vries